Eski İngiltere başbakanı Thatcher öldü

İngiltere eski başbakanlarından Muhafazakar Parti eski lideri Barones Margaret Thatcher 87 yaşında öldü.

Sözcüsü eski başbakanın bu sabah geçirdiği bir inme ardından huzur içinde öldüğünü açıkladı.

Thatcher'ın sağlık durumu uzun süredir iyi değildi.

Başbakan David Cameron Thatcher için "Büyük bir Britanyalıydı" dedi.

BBC'ye konuşan başbakan "Thatcher ülkemize liderlik etmekle kalmadı, ülkemizi kurtardı. Onun tarihe, barış zamanlarının en büyük Britanya başbakanı olarak geçeceğine inanıyorum" dedi.

Kraliçe İkinci Elizabeth de üzüntüsünü bildirdi, Thatcher ailesine taziye mesajı yolladı.

Madrid'de bulunan Başbakan Cameron, Paris'te Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile yapacağı görüşmeyi iptal etti ve bugün ülkeye döneceği açıklandı.

Thatcher için devlet töreni yapılmayacak fakat Saint Paul's Katedrali'nde Prenses Diana ile Ana Kraliçe için yapılana benzer büyük bir törenle toprağa verilecek.

Başbakanlıkta Thatcher'ın ölümü nedeniyle bayrak yarıya indirildi.

'Demir Leydi'

Thatcher 1979 ile 1990 yılları arasında Muhafazakar Parti hükümetine başbakanlık yapmış ve İngiltere'nin ilk kadın başbakanı olmuştu.

1959 yılında kuzey Londra'nın Finchley bölgesinden milletvekili seçilen Margaret (Roberts) Thatcher 1992 yılında Avam Kamarası üyeliğini bırakmıştı.

Başbakanlığından önce Eğitim Bakanlığı yapan Thatcher, 1975 yılında Muhafazakar Parti lideri Edward Heath'i devirerek parti liderliğine gelmişti.

Thatcher ayrıca 1979, 1983 ve 1987'de üç seçim kazanarak, İngiltere siyasi tarihinin en uzun süreli başbakanlarından biri olmayı da başarmıştı.

Daha iktidara gelişinin ikinci yılında "Bakanlarımın ne kadar konuştuğu önemli değil, yeter ki dediğimi yapsınlar" diyerek nasıl bir lider olacağının işaretlerini vermişti.

Özelleştirmeler ve Falkland savaşı

Dünya çapında ekonomiye monetarist yaklaşımın savunucularından olan Thatcher, kamu hizmetlerinin ve işletmelerinin hemen tümünü özelleştirmesi ve kamu harcamalarının küçültülmesi yönünde adımlarıyla da tarihe geçti.

Muhalifleri onu, gelir dağılımı ve sosyal adaleti bozup yoksulluğu artıran özel sektörcü bir siyasetçi olarak eleştirdiler.

İzlediği ekonomik politikalara muhalefet eden sendikaların gücünü törpüleyen yasalar da çıkaran Thatcher'a hayranları 'Demir Leydi' lakabını yakıştırmıştı.

Thatcher 1982 yılında Falkland Adaları konusundaki anlaşmazlık nedeniyle ülkeyi Arjantin ile savaşa götürmüştü.

'Ya sevildi ya nefret edildi'

BBC parlamento muhabiri Nick Robinson eski başbakanın nasıl hem hayranları hem de karşıtlarında güçlü duygular uyandırdığını hatırlatıyor.

Lady Thatcher 1984 yılında partisinin Brighton'da yapılan yıllık olağan kongresi sırasında kaldığı Grand Hotel'e yönelik bir bombalı saldırıyla İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu İRA tarafından hedef alınmıştı.

Thatcher'ın Avrupa Birliği karşıtlığı da iktidardaki yıllarıyla birlikte tırmanış gösterdi.

Döneminde ABD Başkanı Regan ile yaptığı sıkı işbirliği ile doğu Avrupa'da komünist yönetimlerin devrilmesi sürecinde de rolü olduğu düşünülür.