آیت‌الله خامنه‌ای از 'جنجال' در مورد بورسیه‌های غیرقانونی انتقاد کرد
آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران با انتقاد از "جنجال" بر سر موضوع بورسیه های غیرقانونی گفت: "یکی از غلط‌ترین کارهایی که در این یکی دو سال اخیر اتفاق افتاد، این مسئله بورسیه‌ها بود."
رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با جمعی از اساتید و مسئولان دانشگاهی گفت که در موضوع بورسیه ها "به خیلی ها ظلم شد" و افزود: "هم خلاف قانون بود این کار، هم خلاف تدبیر بود این کار، هم خلاف اخلاق بود؛ آن‌وقت مدام دم از اخلاق هم می‌زنند."
اشاره رهبر ایران، به افشاگری های برخی از رسانه ها و مسئولان دولت حسن روحانی در مورد بورسیه شدن بیش از سه هزار نفر در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، بدون داشتن صلاحیت های علمی لازم یا در نظر گرفتن قوانین است.
آقای خامنه ای در سخنان اخیر خود گفت که ابعاد تخلفات بورسیه ها به صورتی که عنوان شده نبوده، اما حتی اگر هم چنین بوده نباید رسانه ای می شده است. وی افزود: "یک تعدادی برخلاف قانون یک امتیازی به‌دست آوردند؛ خیلی خب، راه قانونی وجود دارد: لغو کنند آن امتیاز را؛ سروصدا ندارد."
به دنبال اظهارات آیت الله خامنه ای، خبرگزاری فارس، وابسته به سازمان بسیج مستضعفان، نامه "شورای هماهنگی دانش آموختگان و دانشجویان بورسیه" را منتشر کرده که ضمن تشکر از رهبر ایران، مسئولان اجرایی پیگیری کننده ماجرای بورس ها را "گرگان در پوستین گوسفندان" نامیده که به ایجاد "توهم فساد" از طریق رسانه ها پرداخته اند.
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران نیز نامه "جمعی از دانشجویان بورسیه" را انتشار داده که با تقدیر از موضع گیری رهبر، اعلام کرده اند که "هیچ گاه از اصول و مبانی اولیه ای که انقلاب اسلامی بر اساس آنها به وقوع پیوسته است، ذره ای عقب نخواهند نشست و بزرگترین آرزوی خود را جان دادن در این راه عظیم می دانند".
آقای خامنه ای در بخشی دیگر از سخنرانی جدید خود، دانشجویان را "افسران جوان جنگ نرم" دانسته و از مسئولان وزارت علوم خواسته است تا از "عناصر مؤمن و اساتید مؤمن در دانشگاه‌ها" قدردانی کنند.
وی در همین سخنرانی، همچنین در واکنش به اظهارات یکی از اساتید حاضر در جلسه در مورد کاربردهای علوم انسانی در صنعت و زمینه های دیگر، علوم انسانی را "بسیار مهم" خوانده و در عین حال تحول در آن را "لازم و ضروری" دانسته است.
آیت الله خامنه ای، در شهریور ماه ۱۳۸۸ با ابراز نارضایتی از آموزش علوم انسانی، تحصیل حدود دو میلیون نفر از سه و نیم میلیون دانشجوی ایرانی در رشته های علوم انسانی را مایه نگرانی دانسته بود.
وی افزوده بود: "بسیاری از علوم انسانی مبتنی بر فلسفه هایی است که مبانی آنها مادی گری و بی اعتقادی به تعالیم الهی و اسلامی است و آموزش این علوم موجب بی اعتقادی به تعالیم الهی و اسلامی می شود."
پرونده بورسیه های غیرقانونی
با شروع به کار دولت حسن روحانی، موضوع بورسیه های غیرقانونی به یکی از چالش های بزرگ میان دولت و اصولگران در حیطه آموزش عالی تبدیل شد.
مسئولان جدید وزارت علوم، دولت‌های نهم و دهم را متهم می کردند که بورس‌های اعزام به خارج را نه از طریق برگزاری آزمون، که از روش "فراخوان" و بر اساس دستورالعمل‌هایی خاص، به افراد همسو داده اند.
ظاهرا براساس این دستورالعمل ها، شرکت کنندگان در فراخوان می بایست به وسیله مراجعی چون مدیران دانشگاه ها، مسئولان وزارت علوم یا مدیران "یک تشکل دانشجویی" برای ورود به چرخه بورس معرفی می شدند و افراد فاقد این معرفی‌نامه‌ها، حتی در صورت دارا بودن صلاحیت علمی، از دریافت بورس محروم بودند.
وزارت علوم در آبان گذشته، در گزارشی در راجع به نتیجه نهایی پیگیری های خود در ارتباط با این پرونده اعلام کرد که در زمان آقای احمدی نژاد، دانشجویان رشته‌هایی همچون زبان و ادبیات فارسی، تاریخ انقلاب اسلامی ایران، فقه و حدیث، مدرسی انقلاب اسلامی، نهج البلاغه، معارف اسلامی و رشته‌های مشابه برای تحصیل به خارج اعزام شده اند.
مطابق اطلاعیه وزارت علوم، همچنین بسیاری از بورسیه ها، بدون گرفتن پذیرش از دانشگاه های خارجی به دانشگاه های داخل معرفی شده بودند تا در مقطع دکترا درس بخوانند.
در بخشی از اطلاعیه، به عنوان نمونه ای از تخلفات انجام شده در زمان محمود احمدی نژاد در جریان اعطای بورس، به "مسئولی در وزارت علوم" اشاره شده بود که "خارج از اختیارات مرسوم و قانونی و براساس روابط فردی یا سلیقه ای ۷۵۰ نفر را برای بورسیه معرفی کرده بود".
پی گیری ماجرای بورسیه های غیرقانونی، یکی از مستندات استیضاح رضا فرجی دانا، نخستین وزیر علوم دولت حسن روحانی از سوی اصولگرایان مجلس نهم بود که به برکناری وی منجر شد.
در پی این برکناری، آقای روحانی در شهریور ماه پیش گفت که "با تغییر یک نفر، مسیر دولت عوض نمی‌شود" و این دولت "در زمینه مبارزه با فساد از جمله فساد در دانشگاه و مدارک علمی و مبارزه با فساد در زمینه بورسیه‌ها جدی خواهد بود." همزمان، اسحاق جهانگیری معاون اول آقای روحانی تاکید کرد که "دولت پرونده مربوط به بورسیه‌های وزارت علوم را پیگیری می‌کند."
با وجود این، وزارت علوم دو ماه بعد رسما اعلام کرد که از میان ۳۷۷۲ نفری که به طور "غیر قانونی یا شبه قانونی موفق به اخذ بورسیه داخل یا خارج شده بودند"، ۸۶۳ نفر از ادامه بورس محروم شده و ۲۹۰۹ نفر با اغماض کماکان "از بورسیه اهدایی استفاده خواهند کرد".
وزارت علوم، در مورد کسانی که از اغماض برخوردار شده بودند تاکید کرد: "گرچه تعدادی از بورسیه های اعزامی به خارج فاقد شرط معدل یا سن می باشند، اما با توجه به این که دوره بورس بیش از نیمی از آنها به اتمام رسیده و در مورد مابقی هم، قطع ارز و بورس ایشان می تواند تبعات اجتماعی و سیاسی نامطلوبی به دنبال داشته باشد، مصوب شد که ضمن کنترل کیفیت تحصیل و سازوکارهای قبل از اشتغال آنها در دانشگاه ها، بورس آنها ادامه یابد."
در آن زمان، برخی ناظران، اشاره وزارت علوم به "تبعات اجتماعی و سیاسی نامطلوب" قطع تعدادی از بورس ها را، نشان دهنده وجود مخالفت های پشت پرده با پی گیری این پرونده دانستند.
