เหตุโจมตีในสเปน เรารู้อะไรแล้วบ้าง?

ตำรวจสเปนระบุว่า ได้วิสามัญฆาตกรรมผู้ก่อเหตุ 5 รายในเมืองแคมบริลส์ เพื่อยับยั้งความพยายามของคนร้ายในการก่อเหตุโจมตีครั้งที่ 2 หลังจากเกิดเหตุคนร้ายขับรถตู้พุ่งเข้าใส่ฝูงชนในนครบาร์เซโลนา มาก่อนหน้านี้แล้ว

เกิดอะไรขึ้น?

เมื่อบ่ายวันพฤหัสบดี เวลา 16.50 น. ตามเวลาท้องถิ่น รถตู้สีขาวได้พุ่งชนคนจำนวนมากในย่านลาส รัมบลาส ซึ่งเป็นถนนที่มีชื่อเสียงในใจกลางนครบาร์เซโลนา ถนนสายนี้มีความยาว 1.2 กม. และเต็มไปด้วยนักท่องเที่ยว

มีรายงานว่า คนขับรถตู้ได้ขับรถซิกแซ็ก เพื่อพยายามให้ชนคนได้มากที่สุด ผู้คนจำนวนมากล้มลง และหลายคนต้องรีบวิ่งหาที่กำบังภายในร้านค้าและร้านกาแฟ

ตำรวจได้ออกคำเตือนให้ประชาชนหลีกเลี่ยงการออกไปตามท้องถนน หลังจากเกิดเหตุคนร้ายขับรถตู้พุ่งเข้าใส่ผู้คนในย่านลาส รัมบลาส ทำให้มีผู้เสียชีวิต 14 ราย และได้รับบาดเจ็บอีกกว่า 100 ราย ซึ่งนายกรัฐมนตรีมารีอาโน ราฮอย ของสเปน ระบุว่าเป็น "การโจมตีของนักรบจีฮัด"

การโจมตีครั้งที่สอง

แปดชั่วโมงต่อมา ได้เกิดเหตุรถออดี เอ3 พุ่งชนคนเดินถนนในเมืองแคมบริลส์ ซึ่งเป็นเมืองตากอากาศและอยู่ห่างจากนครบาร์เซโลนาไปทางตะวันตกเฉียงใต้ราว 110 กม. คนร้ายได้ขับรถคันหนึ่งพุ่งใส่กลุ่มคนในช่วงเช้าตรู่วันศุกร์ ทำให้มีผู้ได้รับบาดเจ็บ 7 คน ในจำนวนนี้เป็นตำรวจ 1 นาย สื่อสเปนรายงานว่ารถยนต์ของคนร้ายพลิกคว่ำ จากนั้นคนร้ายได้ออกมาจากรถและเปิดฉากยิงใส่ตำรวจ

คนร้าย 5 คน ซึ่งในจำนวนนี้บางคนสวมเข็มขัดระเบิด ถูกตำรวจยิง ทำให้คนร้ายเสียชีวิตในจุดเกิดเหตุ 4 คน ส่วนอีก 1 คนเสียชีวิตในเวลาต่อมา

ขณะนี้เจ้าหน้าที่สามารถคุมสถานการณ์ได้ และทำลายระเบิดที่ผูกติดอยู่กับตัวคนร้ายเป็นที่เรียบร้อย ก่อนที่จะทราบในเวลาต่อมาว่าเป็นของปลอม

ล่าสุดทางการสเปนได้เชื่อมโยงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในนครบาร์เซโลนา เมืองแคมบริลส์ กับเหตุระเบิดที่เกิดขึ้นที่บ้านหลังหนึ่งในเมืองอัลกานาร์เมื่อเย็นวันพุธ ซึ่งจุดนี้มีคนตาย 1 คน โดยก่อนหน้านี้ผู้บัญชาการตำรวจโจเซฟ หลุยส์ ทราเปโร กล่าวว่า ดูเหมือนว่าผู้ที่อยู่ในบ้านจะเป็นคน "เตรียมวัตถุระเบิด"

ขณะนี้ตำรวจยังคงตามล่าตัวคนขับรถตู้ที่ใช้ก่อเหตุในนครบาร์เซโลนาที่ยังคงหลบหนีอยู่

ใครถูกจับแล้วบ้าง?

เมื่อวันพฤหัสบดี มีคนที่มาจากเมลียา ดินแดนของสเปนที่อยู่ในแอฟริกาเหนือ ถูกจับตัวในเมืองอัลกานาร์ และมีชาวโมร็อกโกถูกจับตัวในเมืองริโปลล์ ทั้งสองเมืองดังกล่าวต่างอยู่ในแคว้นกาตาโลเนีย ซึ่งเป็นภูมิภาคเดียวกับบาร์เซโลนา

ตำรวจระบุว่า ผู้ที่ถูกจับทั้งสองคนไม่ใช่คนขับรถ

มีรายงานว่า เอกสารที่เป็นของชาวโมร็อกโกชื่อ ดริสส์ อูบาเกียร์ วัย 28 ปี ถูกใช้ในการเช่ารถตู้ที่ใช้ในการโจมตีในย่านลาส รัมบลาส แต่สื่อท้องถิ่นรายงานว่าเอกสารของเขาถูกขโมยและนำมาใช้โดยที่เจ้าตัวไม่รู้เรื่อง

หนังสือพิมพ์เอล ปาอิส รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวที่เป็นตำรวจว่า เขาเดินทางถึงนครบาร์เซโลนาจากประเทศโมร็อกโกเมื่อวันที่ 13 สิงหาคมที่ผ่านมา

สื่อสเปนรายงานว่า นายมูสซา อูบาเกียร์ วัย 17 ปี น้องชายของนายดริสส์ อูบาเกียร์ กำลังถูกตรวจสอบว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับการโจมตีที่ลาส รัมบลาสหรือไม่

วันนี้ (18 ส.ค.) ตำรวจประกาศว่าได้จับตัวคนอีก 1 คนในเมืองริโปลล์ ขณะนี้ยังไม่แน่ชัดว่ามีผู้เกี่ยวข้องกับแผนการทั้งหมดกี่คน

ยังมีเหตุโจมตีอื่นอีกไหม?

เมื่อค่ำวันพฤหัสบดี เวลา 19.30 น. รถยนต์คันหนึ่งได้ขับชนเจ้าหน้าที่ที่ด่านตรวจชานนครบาร์เซโลนา

ต่อมา รถยนต์คันดังกล่าวถูกพบและมีผู้เสียชีวิตอยู่ภายใน แต่กระทรวงมหาดไทยของสเปนปฏิเสธรายงานที่ออกมาก่อนหน้านั้นว่าเขาถูกสังหารโดยตำรวจ เจ้าหน้าที่ทางการยังไม่ตัดประเด็นความเชื่อมโยงกับการโจมตีในย่านลาส รัมบลาส ออกไป แต่กำลังสอบสวนเรื่องนี้อยู่

คืนวันพุธ เกิดเหตุระเบิดทำให้บ้านหลังหนึ่งพังยับเยินในเมืองอัลกานาร์ ซึ่งอยู่ทางใต้ของนครบาร์เซโลนา 200 กม. ทำให้มีผู้เสียชีวิต 1 คน และบาดเจ็บ 7 คน

หนังสือพิมพ์ เอล ปาอิส ของสเปน รายงานว่า บ้านหลังนี้เต็มได้วยขวดบรรจุก๊าซหุงต้มและบิวเทน

ตำรวจระบุว่าเหตุการณ์นี้มีส่วนเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์เมื่อวันพฤหัสบดี

ใครคือเหยื่อ?

พวกเขามาจากทั่วโลก โดยอย่างน้อย 24 สัญชาติที่ปรากฏว่าเป็นเหยื่อ รวมถึง ไอร์แลนด์, ฝรั่งเศส, ออสเตรเลีย, จีน, ปากีสถาน, แอลจีเรีย, เปรู, เยอรมนี, เนเธอร์แลนด์, กรีซ, ฮ่องกง, ไต้หวัน และ ฟิลิปปินส์

เบลเยียมระบุว่า หนึ่งในพลเมืองของตัวเองเสียชีวิต ฝรั่งเศสระบุว่ามี มีชาวฝรั่งเศสได้รับบาดเจ็บ 26 คน ในจำนวนนี้ 11 คนมีอาการสาหัส ส่วนรัฐบาลออสเตรเลียระบุว่ามีพลเมืองอย่างน้อย 4 คน ได้รับบาดเจ็บ

ฝีมือใคร?

กลุ่มที่เรียกตัวเองว่า รัฐอิสลาม หรือ ไอเอส ระบุว่าอยู่เบื้องหลังเหตุโจมตีในย่านลาส รัมบลาส และ "ทหาร" ของไอเอสเป็นผู้ลงมือ แต่ไม่มีการให้รายละเอียดหรือหลักฐานใด ๆ สนับสนุนการกล่าวอ้างดังกล่าว

ทำไมต้องสเปน?

สเปนเป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางยอดนิยมของนักท่องเที่ยวมากที่สุดแห่งหนึ่งในยุโรป แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา สเปนยังไม่ได้เกิดเหตุรุนแรงจากฝีมือของนักรบจีฮัด เหมือนที่เกิดในฝรั่งเศส สหราชอาณาจักร เบลเยียม และเยอรมนี

สเปนเคยตกเป็นเป้ามาก่อน โดยรถไฟหลายขบวนในกรุงมาดริดของสเปนถูกวางระเบิด โดยสมาชิกกลุ่มติดอาวุธที่ได้รับอิทธิพลจากอัลไคดาในปี 2004 ทำให้มีผู้เสียชีวิต 191 คน

สำนักข่าวอามักของไอเอส ระบุว่าการโจมตีเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามในการโจมตีประเทศที่ร่วมต่อสู้กับกองกำลังผสมที่นำโดยสหรัฐฯ ในการต่อต้านไอเอส

ปัจจุบันทหารสเปนในอิรักราว 200-300 นาย กำลังฝึกกองกำลังอิรักให้สู้รบกับกลุ่มติดอาวุธนิกายซุนนี

เหตุโจมตีโดยใช้รถพุ่งชนเกิดที่ไหนบ้างแล้วในยุโรป?

แนวโน้มน่าเป็นห่วง

กอร์ดอน คอร์เรรา ผู้สื่อข่าวสายความมั่นคงของบีบีซี รายงานว่านครบาร์เซโลนา เป็นเมืองล่าสุดในยุโรปที่เป็นเป้า "อ่อน" ให้คนร้ายลงมือโจมตี หลังจากเกิดเหตุการณ์ที่เมืองนีซของฝรั่งเศส ในวันชาติเมื่อปีที่แล้ว ตามมาด้วยเหตุการณ์ที่ตลาดคริสต์มาสในกรุงเบอร์ลิน เหตุโจมตีที่ย่านเวสต์มินสเตอร์ ที่สะพานลอนดอนบริดจ์และย่านฟินสเบอร์รีพาร์คในกรุงลอนดอน

ในกรุงลอนดอนนั้นมีการติดตั้งรั้วกั้นริมถนนบริเวณสถานที่สำคัญ ๆ เพื่อลดความเสี่ยงที่จะเกิดเหตุ ขณะเดียวกันกำลังมีการหารือเกี่ยวกับการหามาตรการตรวจสอบรายละเอียดของคนที่เช่ารถตู้ อย่างไรก็ดี หน่วยข่าวกรองทั้งในอังกฤษ เยอรมนีและประเทศอื่น ๆ ในยุโรปต่างรู้ดีว่ามีข้อจำกัดมากน้อยเพียงใดที่จะใช้วิธีนี้ระงับความพยายามในการก่อเหตุของคนร้าย

ผู้สื่อข่าวบีบีซีบอกว่าอาวุธที่คนร้ายใช้ก่อเหตุนั้นมีพร้อมอยู่แล้ว และไม่จำเป็นต้องอาศัยการฝึกฝนอะไรมาก เพียงแค่วางแผนและประสานงานก็ลงมือได้ ซึ่งนี่หมายความว่าหน่วยข่าวกรองแทบจะไม่มีโอกาสรู้เลยว่าใครจะเตรียมลงมือก่อเหตุ

แม้ว่ากลุ่มที่เรียกตัวเองว่ารัฐอิสลามหรือไอเอสจะออกแถลงการณ์โดยใช้คำเรียกว่า "ทหาร" ของตนเป็นผู้ก่อเหตุในนครบาร์เซโลนา แต่ขณะนี้ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่ากลุ่มไอเอส มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับเหตุการณ์นี้ หรือเพียงแค่กระตุ้นให้ลงมือเท่านั้น แต่ไม่ว่าจะเป็นกรณีใดทางการของหลาย ๆ ประเทศคงต้องเตรียมรับมือกับเหตุการณ์ในทำนองเดียวกันนี้ที่อาจจะเกิดขึ้นอีกได้ในอนาคต