Kıbrıslı banka müşterisi 'yüzde 60' para kaybedebilir

Güney Kıbrıs'ta Merkez Bankası yetkilileri, AB ve IMF ile varılan anlaşma uyarınca ülkenin en büyük bankasındaki mevduat sahiplerinden alınacak verginin ayrıntılarını açıkladı.

Kıbrıs Bankası'nda tutulan 100 bin euro'nun üzerindeki mevduatların yüzde 60'ının kesintiye uğrayabileceği anlaşılıyor.

Merkez Bankası, 100 bin euro'yu geçen mevduatın yüzde 37.5'unun banka hisseleriyle değiştirileceğini açıkladı.

Yüzde 22.5'a varan miktarda bir oran ise faizsiz bir fona aktarılacak ve Merkez Bankası ileride bu miktarın daha da artırılabileceğini söylüyor.

Ağır önlemler

Müşteriler, mevduatın geriye kalan yüzde 40'lık bölümü üzerinden faiz alınabilecek, ancak bunun için bankanın iyi bir performans göstermesi şart koşuluyor.

Yetkililer, ülkenin ikinci büyük bankası olan Laiki'deki büyük mevduat sahiplerinin bundan daha da ağır önlemlerle karşı karşıya olabileceğini söylüyorlar fakat konuyla ilgili henüz net bir ayrıntı açıklanmadı.

Laiki'nin zaman içerisinde Kıbrıs Bankası'yla birleştirilmesi planı dile getiriliyor.

Öte yandan, gündelik hayatta ekonominin işleyişini kolaylaştırmayı amaçladığını söyleyen Merkez Bankası yetkilileri, yurtiçi ödemeler için bankamatik ve kredi kartlarının tekrar normal şekilde kullanılabileceğini açıkladı.

Rum yetkililer, banka hesaplarındaki parayı kontrol etmek için konan kısıtlamaların her gün gözden geçirileceğini ve el verdiğince ''ayrıntılandırılmaya ya da gevşetillmeye'' çalışılacağını belirtti.

Ülkeden sermaye kaçışını engellemek amacıyla, kartla yurtdışında alışveriş işlemlerine konan kişi başına 5000 euro'luk sınırda ise bir değişikliğe gidilmedi.

Para kaçışı endişesi

Merkez Bankası, konulan kısıtlamaların ülkenin mali sistemini istikrara kavuşturmak için elzem olduğunu vurguluyor.

Muhabirler, Merkez Bankası'nın bir yandan yurtiçi ekonomiyi mümkün olduğunca normal seyrinde tutmaya çalışırken, diğer taraftan adadan para kaçışını engelleyici tedbirlere büyük önem verdiğini bildiriyor.

Kıbrıs Rum hükümeti, AB ve IMF'nin sağlayacağı 10 milyar euro'luk krediyi hak etmek için kendisi de 5,8 milyar euro kaynak bulmak zorunda.

Gözlemciler, Euro Bölgesi'ndeki kriz esnasında bugüne değin alınan en radikal önlemlerin Kıbrıs'ta uygulandığına dikkat çekiyor.

Bundan önce mali krize sürüklenen hiçbir euro ülkesinde sermaye hareketi kontrol altına alınmamıştı.

Bankalardan çekilen paranın günlük limiti 300 euro olarak belirlenirken, çeklerin bozdurulması askıya alındı.

Batma riski

Ülke dışına çıkan Kıbrıslı Rumların yanlarında taşıyabileceği nakit para ise 1000 euro ile sınırlandı.

Kurtarma paketi anlaşması, 100 bin euro'nun üzerindeki mevduat hesaplarından tek bir seferliğine kayda değer miktarda vergi alınmasını öngörüyor.

Dışişleri Bakanı Yannis Kasulides, mali önlemlerin bir ay içerisinde aşama aşama kaldırılabileceğini söyledi. Ancak bunu inandırıcı bulmayan ekonomistler, para hareketine konan kontrollerin bir aydan çok daha uzun bir süre yürürlükte kalacağını tahmin ediyor.

Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiyadis, AB ve IMF ile vardıkları anlaşmanın ''ülkeyi batma riskinden kurtardığını'' söyledi.

Cuma günü yaptığı açıklamada Anastasiyadis, ''Bütün trajediye rağmen, durumu kontrol altına aldık.'' dedi.

Fakat Rum lider, Euro Bölgesi'nin geri kalanını kendileriyle yeterince dayanışma göstermemekle suçluyor. Kıbrıs'tan daha önce eşi benzeri görülmemiş taleplerde bulunulduğunu kaydeden Anastasiyadis, Kıbrıs'ı bir deney olarak gördüklerini belirtti.