ไข้หวัดใหญ่: การระบาดปีนี้น่ากังวลแค่ไหน

ไข้หวัดใหญ่

ที่มาของภาพ, AFP/Getty Images

จำนวนผู้ป่วยโรคไข้หวัดใหญ่กำลังมีแนวโน้มสูงขึ้นในช่วงที่ประเทศไทยเข้าสู่ฤดูฝน ขณะที่หลายคนแสดงความกังวลต่อสถานการณ์ หลังมีรายงานว่าหญิงวัย 23 ปี เสียชีวิตหลังติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ในจังหวัดอุทัยธานี เมื่อวานนี้

นับตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค.-20 ส.ค. ปีนี้ มีผู้ที่คาดว่าป่วยด้วยโรคไข้วัดใหญ่แล้ว 89,846 และกว่า 1 ใน 4 หรือ 26.7% ของจำนวนนั้น เป็นนักเรียน โดยมีผู้เสียชีวิตจำนวน 12 ราย

วันนี้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ขอให้ประชาชนอย่าตื่นตระหนก โดยระบุว่า จำนวนดังกล่าวยังถือว่าน้อยกว่าปีที่ผ่านมา ซึ่งมีจำนวน 106,415 ราย และมีผู้เสียชีวิตรวม 29 ราย ในช่วงใกล้เคียงกัน (ม.ค.-ส.ค. 2560)

อย่างไรก็ตาม รายงานสถานการณ์ไข้หวัดใหญ่ของกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งอ้างอิงข้อมูลจากสํานักระบาดวิทยา ระบุว่าจำนวนผู้ป่วยระหว่างวันที่ 1 ม.ค. - 21 ส.ค. ของปีที่แล้ว อยู่ที่ 76,424 ราย ซึ่งจะเท่ากับว่าจำนวนผู้ป่วยในปีนี้สูงกว่าราว 17.5%

อาการป่วยไข้หวัดใหญ่

ผู้ป่วยโรคไข้หวัดใหญ่จะมีไข้แบบทันทีทันใด ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ รู้สึกหนาว ปวดศีรษะ มีน้ำมูก รวมถึงรู้สึกอ่อนเพลียและเบื่ออาหาร

ผู้ป่วยส่วนมากมักมีอาการไม่รุนแรง และหายป่วยในช่วง 5-7 วัน แต่หากอาการไม่ดีขึ้นใน 2 วัน ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัย

การรักษาส่วนมากเป็นการรักษาตามอาการ อย่างไรก็ตามแพทย์อาจให้ยาต้านไวรัสเพิ่มเติมสำหรับผู้ป่วยในกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้สูงอายุ ผู้มีโรคประจำตัว และผู้ที่เป็นโรคอ้วน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อน

โรคไข้หวัดใหญ่แพร่ติดต่อผ่านเชื้อไว้รัสที่อยู่ในน้ำมูก น้ำลาย และเสมหะของผู้ป่วย ดังนั้นการไอจาม หรือคลุกคลีกับผู้ป่วยในระยะใกล้ หรือการใช้ของใช้ร่วมกัน จึงทำให้มีโอกาสติดโรคได้

เจ้าหน้าที่สาธารณสุขให้ความรู้กับประชาชนในช่วงการระบาดของไข้หวัดใหญ่ชิดเอ สายพันธุ์ H1N1 เมื่อปี 2552

ที่มาของภาพ, AFP/Getty Images

คำบรรยายภาพ, เจ้าหน้าที่สาธารณสุขให้ความรู้กับประชาชนในช่วงการระบาดของไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ สายพันธุ์ H1N1 เมื่อปี 2552

ทำความรู้จักไข้หวัดใหญ่

ไข้หวัดใหญ่ ชนิดเอ (H1N1 และ H3N2) เป็นเชื้อไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลที่พบได้มากที่สุด และมักแพร่ระบาดในช่วงฤดูฝน รองลงมา ได้แก่ ชนิดบี และซี ตามข้อมูลจากสำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่

ขณะที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า เชื้อไข้หวัดใหญ่เป็นเชื้อที่มักเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ได้เสมอ ซึ่งอาจเกิดโดยธรรมชาติของไว้รัสเองหรือจากการผสมข้ามสายพันธุ์

การแพร่ระบาดอย่างรุนแรงมักเกิดขึ้นเมื่อไวรัสสายพันธุ์ใหม่เกิดขึ้นจากสัตว์ และทำให้คนส่วนมากไม่มีภูมิคุ้มกันมาก่อน ดังเช่นที่เคยเกิดเหตุ "ไข้หวัดหมูระบาด" ที่มีจุดเริ่มต้นในประเทศเม็กซิโก ก่อนแพร่กระจายไปยัง 171 ประเทศทั่วโลก เมื่อปี 2552

การรับวัคซีน

ตั้งแต่เดือน มิ.ย. ที่ผ่านมา กรมควบคุมโรค และสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ได้เชิญชวนให้ประชาชนเข้ารับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ฟรีจำนวน 3.5 ล้านโดส เพื่อรับมือก่อนการระบาดช่วงฤดูฝน

จำนวนผู้โรคไข้หวัดใหญ่มักสูงขึ้นเป็นตามฤดูกาลเป็นประจำทุกปี และคนส่วนมากมักมีภูมิคุ้มกันไข้หวัดอยู่บ้างจากการที่เคยได้รับเชื้อหรือวัคซีนมาก่อน

การได้รับวัคซีนนอกจากจะช่วยลดโอกาสป่วยแล้ว ยังช่วยให้ลดความรุนแรงของอาการและความเสี่ยงในการแพร่เชื้อให้กับผู้อื่นอีกด้วย

คำแนะนำจากกระทรวงสาธารณสุข

1. ปิด - ปิดปากและจมูกเมื่อไอจาม รวมถึงใส่หน้ากากอนามัย

2. ล้าง - ล้างมือบ่อยๆ ด้วยน้ำและสบู่เมื่อสัมผัสสิ่งของ เช่น กลอนประตู ราวบันได และราวบนรถโดยสาร

3. เลี่ยง - หลีกเลี่ยงการคลุกคลีใกล้ชิดกับผู้ป่วย และสถานที่แออัด

4. หยุด - แม้ผู้ป่วยจะมีอาการไม่มากก็ควรหยุดพักรักษาตัวอยู่ที่บ้านจนกว่าจะหายเป็นปกติ โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยงที่สำคัญ