Venezuela muhalif Juan Guaido'yu meşru lider olarak tanıyan ABD ile diplomatik ilişkileri kesti

ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela'da Devlet Başkanı Nicolas Maduro hükümetinin meşruiyetini kaybettiğini belirterek, bugün kendisini fiili devlet başkanı ilan eden Ulusal Meclis'in Başkanı Juan Guaido'yu ülkenin meşru lideri olarak tanıdıklarını açıkladı. Bu karara sert tepki gösteren Maduro, ABD ile diplomatik ilişkileri kestiklerini söyledi.

Muhalefetin elinde bulunan ancak 2017 yılında yetkileri elinden alınan Ulusal Meclis'in Başkanı Guaido, Trump'ın açıklamasından birkaç dakika önce düzenlediği mitingde yemin ederek, kendini ülkenin geçici devlet başkanı ilan etti.

Trump bu gelişmenin hemen ardından yaptığı yazılı açıklamada, "Venezuela'da demokrasinin yeniden tesisinin sağlanması adına bastırmak için ABD'nin ekonomik ve diplomatik gücünün tamamını kullanmaya devam edeceğim" dedi.

Trump ayrıca Venezuela'daki mevcut durumun çözümü için tüm seçeneklerin masada olduğunu söyledi.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Maduro'ya görevi bırakması, Venezuela ordusuna da demokrasinin yeniden tesisine yönelik çabalara destek vermesi çağrısı yaptı.

Maduro'dan sert tepki

Maduro, başkent Caracas'ta bulunan başkanlık sarayının önünde toplanan destekçilerine bir konuşma yaptı.

Maduro, ABD ile tüm diplomatik ilişkileri kestiklerini açıkladı.

Maduro ayrıca Venezuela'da bulunan ABD diplomatlarının 72 saat içinde ayrılmalarını istedi.

Hangi ülke kimi destekliyor?

ABD'nin tanıma açıklamasının ardından Kanada, Şili, Peru, Brezilya, Guatemela, Kolombiya ve Paraguay Guaido hükümetini tanıyacaklarını açıkladı.

Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Tusk, "Umarım tüm Avrupa Venezuela'daki demokratik güçlere destek verir. Maduro'nun aksine Ulusal Meclis ve Juan Guaido Venezuela vatandaşlarının verdiği demokratik yetkiye sahip" dedi.

Güney ve Kuzey Amerika'daki devletlerin üye olduğu Amerika Devletleri Örgütü de Maduro yerine Guaido'yu meşru gördüklerini belirten bir mesaj yayınladı.

Meksika Devlet Başkanı Manuel Lopez Obrador'un Sözcüsü Jesus Ramirez Cuevas, Meksika'nın Maduro'yu Venezuela Devlet Başkanı olarak tanımaya devam edeceğini ifade etti.

Rusya Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi Başkan Yardımcısı Andrey Klimov da Maduro'u yasal bir şekilde seçilmiş devlet başkanı olarak tanıma politikalarında bir değişiklik olmadığını belirtti.

Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, sosyal paylaşım sitesi Twitter'dan yaptığı açıklamada, Venezuela'nın emperyalist bir saldırıyla karşı karşıya olduğunu savunurken "Emperyalizmin bir kez daha tırnaklarını demokrasinin ve Güney Amerika halklarının kendi kaderini tayin hakkının boğazına geçirdiği bu kritik saatlerde Venezuela halkının ve Nicolas Maduro'nun yanındayız. Güney Amerika ülkeleri bundan böyle ABD'nin arka bahçesi olmayacak" ifadelerini kullandı.

Türkiye konuyla ilgili resmi bir açıklama yapmadı. Fakat Maduro dünkü konuşmasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kendisini arayarak desteklerini ilettiğini belirtti. Açıklama Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın tarafından da doğrulandı.

Nasıl bir etkisi olabilir?

Indiana Üniversitesi Küresel ve Uluslararası Çalışmalar Okulu'ndan Öğretim Üyesi David Bosco, bir hükümetin başka bir hükümeti tanımayarak yerine muhalif bir grubu tanımasının sıra dışı bir olay olduğunu söyledi.

Washington Post'a konuşan Bosco, Guaido'yu devlet başkanı olarak tanıyan ülkelerdeki Venezuela diplomatlarının oradaki misyonlarını terk etmek zorunda kalabileceğine dikkat çekti: "O diplomatlar artık tanınan hükümeti temsil etmiyor olacaklar."

Guaido'yu tanıyan ülkeler, Venezuela'nın kendi ülkelerindeki varlıklarına el koyup bunları Guaido'nun kullanımına aktarma yolunu da tercih edebilir.

Gazeteye konuşan New York merkezli Torino Capital yatırım şirketinin şef ekonomisti Francisco Rodriguez, "ABD'de hükümet Venezuela varlıklarının yönetimini ona devredebilir. Paralel bir hükümetin önemli bir ekonomik gücü olur" dedi.

Venezuela'da yıl başından bu yana neler yaşandı?

Venezuela'da son günlerde muhalif gruplar ekonomik sorunları ve Maduro yönetimini protesto etmek amacıyla gösteriler düzenliyor.

Ülkenin içinde bulunduğu anayasal ve siyasi kriz nedeniyle iki tane parlamento bulunuyor.

Bir yanda 2017 yılında gidilen ve muhalefetin boykot ettiği seçimlerle anayasayı yeniden yazmak üzere oluşturulan Kurucu Meclis, diğer yanda da aynı dönemde yetkileri elinden alınarak geçersiz kılınan Ulusal Meclis bulunuyor.

Kurucu Meclis'te Maduro destekçileri çoğunluğu oluşturuyor. Ulusal Meclis ise muhalefetin elinde ve ABD tarafından destekleniyor.

Ulusal Meclis, Maduro'nun 10 Ocak'ta yemin ederek yeni görev dönemine başlamasından birkaç gün önce toplandı.

Ulusal Meclis, kendisini Venezuela'da "demokratik yollardan seçilen tek meşru ve ayakta kalan kurum" olduğunu belirterek, Maduro'nun da gayrımeşru olduğunu ilan etti.

Ulusal Meclis, başkanlığına da Venezuela siyasetinde yeni bir yüz olan 35 yaşındaki Guaido'yu seçti ve "demokrasinin yeniden tesisi için gösterilen çabalara" ordudan destek istedi.