Koruma altındaki alanların 'sadece yüzde 10'u gerçekten korunuyor'

  • Matt McGrath
  • Çevre Muhabiri
Uganda'da zürafalar petrol sondaj makinalarının yanında yaşamak zorunda bırakılıyor

Kaynak, PAUL MULONDO/WCS

Fotoğraf altı yazısı, Koruma altına alınan alanların büyüklüğü artsa da biyoçeşitlilik azalıyor. Uganda'da zürafalar petrol sondaj makinalarının yanında yaşamak zorunda bırakılıyor

Bilim insanları, dünya çapında koruma altına alınan bölgelerin üçte birine insanlar tarafından zarar verildiğini ortaya çıkardı.

Yeni yayınlanan araştırmaya göre altı milyon kilometrekare büyüklüğündeki orman, park ve koruma alanı madencilik, ormancılık ve çiftçilik faaliyetleri nedeniyle zarar görüyor.

Hükümetler belli bölgeleri koruma altına almak için kolaylıkla adım atsa da bunun için gerekli olan fon ve denetimi sağlamakta yetersiz kalıyor.

Bu durum hem yoksul hem de zengin ülkeler için geçerli.

Araştırmacılara göre biyoçeşitliliğin sert bir şekilde azalmasının nedeni de bu.

Virunga Ulusal Parkı'ndaki yasa dışı balıkçılık faaliyetleri

Kaynak, Andy Plumptre, WCS

Fotoğraf altı yazısı, Demokratik Kongo'daki Virunga Ulusal Parkı'ndaki yasa dışı balıkçılık faaliyetleri

Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi 1992 yılında imzalandığından beri koruma altındaki alanlar iki katına çıkarak toprakların yüzde 15'ine, okyanusların da yüzde 8'ine genişledi.

Fakat alanlar büyüse de bu alanlarda yol, enerji nakil hatları ve hatta kent inşaatları devam edebiliyor.

BBC'ye konuşan Queensland Üniversitesi'nden Prof. James Watson, "Bu alanların 6 milyon kilometrekaresinde insanların, korumaya çalıştıkları türlere zarar veren faaliyetleri devam ediyor" diyor ve ekliyor:

"Bu pasif bir durum değil, zararlı ve şok edici. Korkutucu olan şey bu eğilimin her yerde aynı olması. Hiçbir ulusun performansı iyi değildi. Çok zengin uluslar da dahil olmak üzere tüm uluslar bu bölgelerde ağır sanayi faaliyeti yürütüyor. Örneğin Avustralya'da korumalı alanlarda madencilik, hayvancılık ve ormancılık faaliyetleri var."

Bilim insanlarının 50 bin koruma altındaki alanı inceleyerek yaptığı araştırmada, harita üzerinden yapılan incelemeler bile madencilik, çiftçilik, yol yapımı ve 7/24 yanan ışıkların tespit edilmesini sağladı.

Mozambik'teki Niassa ulusal koruma alanı

Kaynak, James Allen, WCS

Fotoğraf altı yazısı, Mozambik'teki Niassa ulusal koruma alanı

Araştırmadaki alanların yalnızca yüzde 10'unda tüm insan etkilerinden muaf kaldığı ve bu alanların Kanada ve Rusya'nın kuzey enlemlerinde olduğu bulundu.

Prof. Watson, Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi'nin bir liderliğinin olmamasının sorun yarattığını söylüyor ve "Bu tür raporlar ülkeleri utandırabilir ama hiçbir ülke kendini adım atmak zorunda hissetmiyor. Doğal miras konusunda zamanımız azalıyor, eğer 50 yıl içinde doğru bir koruma sağlayamazsak türlerin yüzde 30'u tükenecek" diyor.

line