ถวายสัตย์ : ประยุทธ์ ทำอะไรบ้างในรอบสัปดาห์หลังประกาศ “ขอรับผิดชอบแต่เพียงผู้เดียว”
เกือบหนึ่งสัปดาห์เต็มหลังจาก พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และ รมว. กลาโหม ประกาศ "ขอรับผิดชอบแต่เพียงผู้เดียว" กรณีนำคณะรัฐมนตรี (ครม.) กล่าวคำถวายสัตย์ปฏิญาณไม่ครบถ้วนตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 161 วันนี้ (13 ส.ค.) เขาต้องนั่งเป็นหัวโต๊ะประชุม ครม. ท่ามกลางความไม่ชัดเจนเกี่ยวกับสถานะ ครม. จากปมปัญหาที่เกิดขึ้น
แม้มีข้อเสนอและข้อเรียกร้องจากหลายฝ่ายให้ พล.อ. ประยุทธ์ ดำเนินการอย่างหนึ่งอย่างใดเพื่อแก้ไขความผิดพลาดที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น ทำหนังสือขอพระราชทานอภัยโทษ, ทำหนังสือขอพระบรมราชานุญาตนำ ครม. เข้าถวายสัตย์ปฏิญาณใหม่ หรือลาออกเพื่อแสดงความรับผิดชอบ แต่ยังไม่มีความชัดเจนว่านายกฯ คนที่ 29 จะเลือกวิธีการใด หรือมีวิธีการอื่นในใจ
วันนี้ พล.อ. ประยุทธ์ เป็นประธานการประชุม ครม. ตามปกติที่ทำเนียบรัฐบาล และถูกผู้สื่อข่าวถามถึงกรณีเคยประกาศว่าจะรับผิดชอบแต่เพียงผู้เดียวเรื่องการถวายสัตย์ปฏิญาณ แต่เขากล่าวเพียงว่า "เรื่องการถวายสัตย์ ผมไม่ตอบแล้ว"
ก่อนหน้านี้เมื่อ 7 ส.ค. พล.อ. ประยุทธ์ กล่าวระหว่างประชุมชี้แจงและมอบนโยบายต่อผู้บริหารระดับสูงของส่วนราชการ ที่เมืองทองธานี โดยย้ำว่า "ผมขอเป็นผู้รับผิดชอบแต่เพียงผู้เดียว" อย่างน้อย 3 ครั้งบนเวที หลังผู้ตรวจการแผ่นดินมีมติรับคำร้องกรณีนายกฯ กล่าวคำถวายสัตย์ปฏิญาณตนก่อนเข้าปฏิบัติหน้าที่ไม่ครบถ้วนตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 161 เป็นการกระทำขัดรัฐธรรมนูญหรือไม่ ไว้พิจารณาวินิจฉัย ตามที่นายศรีสุวรรณ จรรยา เลขาธิการสมาคมองค์การพิทักษ์รัฐธรรมนูญไทย ยื่นคำร้อง แต่ยังไม่สรุปแน่ชัดว่าจะส่งให้ศาลรัฐธรรมนูญหรือศาลปกครองวินิจฉัย
ทว่าในวันที่ 8 ส.ค. พล.อ. ประยุทธ์ คนเดิมได้ยืนยันว่า "วันนี้ทำหน้าที่อย่างเต็มที่ เพราะผมเป็นนายกรัฐมนตรี อยู่ตรงนี้แหละครับ ไม่ต้องเป็นห่วงผม ผมไม่ไปไหน พอแล้วเดี๋ยวนอกเรื่องอีก"
เมื่อผู้สื่อข่าวถามว่า ที่บอกว่าอยู่ทำงานต่อหมายความว่าอย่างไร นายกฯ กล่าวว่า "ก็เป็นนายกฯ ไงเล่า"
กลางสัปดาห์นี้ ส.ส. ฝ่ายค้านเตรียมยื่นกระทู้ถามสดในสภา เพราะเห็นว่า "เกี่ยวพันกับสถานภาพของรัฐบาล" นายอนุสรณ์ เอี่ยมสะอาด โฆษกพรรคเพื่อไทย ตั้งคำถามว่าปัญหาในการถวายสัตย์ปฏิญาณไม่ครบจะส่งผลต่อการแถลงนโยบายของรัฐบาลต่อรัฐสภาหรือไม่ และการปฏิบัติหน้าที่และมติใด ๆ ของ ครม. ชุดนี้จะถูกตีความทางกฎหมายอย่างไร จะเป็นโมฆะไปด้วยหรือไม่
"แนวทางที่จะเป็นทางออกที่ดีที่สุดคือ พล.อ. ประยุทธ์ ต้องลาออก แล้วเริ่มต้นนับหนึ่งใหม่ตามรัฐธรรมนูญ" โฆษก พท. กล่าว
ย้อนวาทะ พล.อ. ประยุทธ์ ก่อนประกาศแสดงความรับผิดชอบ
- 25 ก.ค. : "พิธีถวายสัตย์เสร็จสิ้นด้วยความเรียบร้อยแล้ว ผมจะไม่กล่าวถึงอีก"
- 5 ส.ค. : "ทุกอย่างเป็นไปตามรัฐธรรมนูญทุกประการในการถวายสัตย์ต่อหน้าพระมหากษัตริย์ ซึ่ง ณ ตรงนั้นก็เสร็จไปแล้วว่าจะต้องทำอะไรในการดูแลประชาชน ข้อความต่าง ๆ ที่พูดไปแล้วถือว่าครอบคลุมทั้งหมด และเป็นไปตามรัฐธรรมนูญในการดูแลพี่น้องประชาชนคนไทย ที่สำคัญที่สุดเป็นไปตามพระปฐมบรมราชโองการ ซึ่งพระองค์ท่านรับสั่งมาให้ทำงานเพื่อประชาชนและประเทศชาติ ซึ่งตรงกับรัฐธรรมนูญที่ระบุว่าทำเพื่อประชาชนและเพื่อประเทศ" และ "ผมคิดว่าเรื่องนี้ควรจบดีกว่า อย่าให้บานปลาย หลายคนในนั้นก็เป็นทหาร ขอร้องว่าเคยเป็นพี่น้องกันมา อย่าให้การเมืองมาทำให้ประเทศชาติปั่นป่วนไปทั้งหมด ถ้าจะดีหรือไม่ดีอย่างไร ก็ให้รอเลือกตั้งคราวหน้าก็แล้วกัน"
- 6 ส.ค. : "เรื่องของการถวายสัตย์ ผมก็พยายามจะแก้ปัญหาอยู่ในเรื่องนี้ แต่ก็ยืนยันว่าผมก็ทำครบถ้วน แต่ก็คงต้องว่ากันต่อไปนะครับ"
- 7 ส.ค. : "ผมขอเป็นผู้รับผิดชอบแต่เพียงผู้เดียว นั่นคือเรื่องที่เกี่ยวกับรัฐธรรมนูญ หรืออะไรก็แล้วแต่ ผมเป็นห่วงกังวลอยู่อย่างเดียวว่าจะทำอย่างไรถึงจะทำงานได้ ก็ขอให้ทุกคนได้ทำงานต่อไป เพราะอย่างไรก็ตามก็ต้องไปศึกษาในรัฐธรรมนูญดูว่าเขียนว่าอย่างไร อย่างไรก็ตาม ยังคงต้องมีรัฐบาลอยู่ และต้องขอโทษบรรดารัฐมนตรีด้วย เพราะผมถือว่าผมได้ทำเต็มที่แล้ว" และ "ผมมีความสุขกับ ครม. ชุดนี้ แม้จะเป็นช่วงเวลาสั้น ๆ"
- 8 ส.ค. : "ผมยืนยันวันนี้ทำหน้าที่อย่างเต็มที่ เพราะผมเป็นนายกรัฐมนตรี อยู่ตรงนี้แหละครับ ไม่ต้องเป็นห่วงผม ผมไม่ไปไหน…"
- 12 ส.ค. : "วันนี้เรื่องอะไรที่ไร้สาระอย่าไปนำเสนอข่าวมากเลย"
ที่มา : บีบีซีไทยสรุปจากคำให้สัมภาษณ์ของ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา ในหลายวาระ
สำหรับประเด็นการกล่าวคำถวายสัตย์ปฏิญาณไม่ครบถ้วน ถูกนายปิยบุตร แสงกนกกุล ส.ส. บัญชีรายชื่อ พรรคอนาคตใหม่ หยิบยกมาพูดเป็นครั้งแรกในระหว่างการประชุมรัฐสภาเพื่อพิจารณาวาระการแถลงนโยบายของรัฐบาล เมื่อ 25 ก.ค.
ถ้อยคำที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ มาตรา 161 คือ "ข้าพระพุทธเจ้า (ชื่อผู้ปฏิญาณ) ขอถวายสัตย์ปฏิญาณว่า ข้าพระพุทธเจ้าจะจงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์ และจะปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริตเพื่อประโยชน์ของประเทศและประชาชน ทั้งจะรักษาไว้และปฏิบัติตาม ซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยทุกประการ"
ทว่าในคลิปภาพและเสียงที่ปรากฏในข่าวพระราชสำนัก พล.อ. ประยุทธ์ ไม่ได้กล่าวถ้อยคำที่ว่า "ทั้งจะรักษาไว้และปฏิบัติตาม ซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยทุกประการ" อีกทั้งนายปิยบุตรยังชี้ว่า พล.อ. ประยุทธ์ได้เติมคำว่า "ตลอดไป" เข้าไปแทนด้วย
ตลอดการอภิปรายนโยบายของรัฐบาล พล.อ. ประยุทธ์ ไม่ได้ชี้แจงเรื่องนี้โดยบอกว่าจะไม่กล่าวถึงอีก
ต่อมาวันที่ 1 ส.ค. นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีฝ่ายกฎหมาย ปฏิเสธจะตอบคำถามสื่อมวลชนอย่างน้อย 5 ครั้งหลังถูกถามถึงเรื่องการถวายสัตย์ของ ครม. และยังพูดเป็นนัยว่า "แล้วสักวันจะรู้ว่าทำไมไม่ควรพูด" ก่อให้เกิดเสียงวิจารณ์อย่างแพร่หลายหนักกว่าเดิม