อนาคตใหม่ : ปิยบุตรซัด “วันอัปยศอีกครั้งหนึ่ง” ขององค์กรอิสระ หลัง กกต. มีมติ 5 ต่อ 2 ส่งศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรค ปมธนาธรปล่อยกู้

คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) มีมติเสียงข้างมาก 5 ต่อ 2 ยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญให้พิจารณาวินิจฉัยมีคำสั่งยุบพรรคอนาคตใหม่ (อนค.) กรณีนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้า อนค. ให้พรรคกู้ยืมเงินเพื่อทำกิจกรรมในช่วงก่อนการเลือกตั้ง

เอกสารข่าวของสำนักงาน กกต. ที่แจกจ่ายสื่อมวลชนมีเนื้อหาเพียง 8 บรรทัด ระบุว่า วันนี้ที่ประชุม กกต. ได้พิจารณาข้อเท็จจริงและพยานหลักฐาน พร้อมทั้งความเห็นของนายทะเบียนพรรคการเมือง กรณี อนค. กู้ยืมเงินจากนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้า อนค. แล้ว

ที่ประชุมเห็นว่า การที่ อนค. กู้ยืมเงินจากนายธนาธร เป็นจำนวน 191.2 ล้านบาท เป็นการกระทำอันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 72 ของพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 "จึงมีมติด้วยคะแนนเสียงข้างมากให้ยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อพิจารณายุบพรรคอนาคตใหม่ ตามมาตรา 92 วรรคหนึ่ง (3) ประกอบมาตรา 93 แห่ง พ.ร.ป. พรรคการเมือง"

แหล่งข่าวระดับสูงจาก กกต. เปิดเผยกับบีบีซีไทยว่า กกต. เสียงข้างมาก 5 ต่อ 2 เสียงเห็นควรให้ยื่นคำร้องขอยุบ อนค. และมอบหมายให้ประธาน กกต. เป็นตัวแทนของคณะกรรมการไปยื่นคำร้องและดำเนินคดีแทน โดยที่ประธานอาจมีหนังสือมอบฉันทะให้บุคคลอื่นเข้ายื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญแทนก็ได้ ซึ่งคาดว่าคำร้องจะไปถึงศาลในเร็ววัน

มติ กกต. ที่ออกมาเป็นผลสืบเนื่องจากการยื่นคำร้องของนายศรีสุวรรณ จรรยา เลขาธิการสมาคมองค์การพิทักษ์รัฐธรรมนูญไทย ซี่งถูกตั้งฉายาว่า "นักร้องการเมือง" เมื่อ 21 พ.ค. โดยขอให้ กกต. ไต่สวนสอบสวนวินิจฉัยหัวหน้า อนค. กรณีให้พรรคยืมเงินส่วนตัวจำนวน 110 ล้านบาท เพื่อทำกิจกรรมการเมืองในช่วงก่อนการเลือกตั้ง เข้าข่ายกระทำการขัดต่อ พ.ร.ป. ว่าด้วยพรรคการเมือง มาตรา 66 หรือไม่

สำหรับเนื้อหาในมาตรา 66 กำหนดห้ามมิให้บุคคลบริจาคเงิน ทรัพย์สิน หรือประโยชน์อื่นใดที่มีมูลค่าเกิน 10 ล้านบาทแก่พรรคการเมือง ซึ่งต้องระวางโทษจำคุก ปรับ และถูกสั่งเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง

อย่างไรก็ตามในเอกสารข่าวแจกของสำนักงาน กกต. ไม่มีการระบุถึงมาตรา 66 แต่อย่างใด บีบีซีไทยตรวจสอบข้อมูลไปยังแหล่งข่าวระดับสูงของ กกต. ได้รับคำยืนยันว่ามติ กกต. ในวันนี้ (11 ธ.ค.) เป็นคนละกรณีกับคำร้องของนายศรีสุวรรณ ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างชั้นพิจารณาของคณะกรรมการสืบสวนและไต่สวนของสำนักงาน กกต. และเป็น "คดีอาญา" โดย กกต. อาจรอดูสำนวนคดียุบพรรคก่อนว่าศาลรัฐธรรมนูญจะมีแนววินิจฉัยออกมาอย่างไรถึงมาดำเนินการต่อในคดีอาญา

ขณะที่สำนวนคดียุบพรรค เกิดขึ้นเพราะมีการกระทำการฝ่าฝืนมาตรา 72 เนื่องจากกฎหมายพรรคการเมืองห้ามมิให้บุคคลบริจาคเงิน ทรัพย์สิน หรือประโยชน์อื่นใดที่มีมูลค่าเกิน 10 ล้านบาท

คำถามคือ "เงินกู้" เท่ากับ "เงินบริจาค" ได้อย่างไร แหล่งข่าวระดับสูงจาก กกต. ตอบว่า "เราเปิดพจนานุกรมดูแล้ว การบริจาคคือการให้ประโยชน์อื่นใด ทีนี้ถามว่าการให้กู้เงินเป็นการให้ประโยชน์ไหม พรรคได้ประโยชน์ไหม ดีกับพรรคไหม ถ้าดีก็เข้าเป็นทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใด"

สำหรับเนื้อหาในมาตรา 72 กำหนดห้ามมิให้พรรคการเมืองและผู้ดำรงตำแหน่งในพรรคการเมืองรับบริจาคเงิน ทรัพย์สิน หรือประโยชน์อื่นใด โดยรู้หรือควรจะรู้ว่าได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือมีเหตุอันควรสงสัยว่ามีแหล่งที่มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ขณะที่มาตรา 62 กำหนดที่มารายได้ของพรรคการเมืองไว้ 7 แหล่ง ประกอบด้วย เงินทุนประเดิมของพรรค, เงินค่าธรรมเนียมและค่าบำรุงพรรค, เงินจากการจำหน่ายสินค้าและบริการของพรรค, เงินที่ได้จากการจัดกิจกรรมระดมทุนของพรรค, เงินที่ได้จากการรับบริจาค, เงินอุดหนุนจากกองทุนพรรคการเมือง และดอกผลและรายได้ที่เกิดจากเงิน ทรัพย์สิน หรือประโยชน์อื่นใดของพรรคเท่านั้น โดยไม่มีการระบุถึงการ "กู้เงิน" แต่อย่างใด

ประเด็นนายธนาธรให้ อนค. กู้เงินถูกเปิดเผยโดยแกนนำ อนค. เองภายหลังผ่านการเลือกตั้งเมื่อ 24 มี.ค. 2562 ทว่ามีการระบุถึงตัวเลขปล่อยกู้ไม่ตรงกัน ซึ่งมีอย่างน้อย 4 ตัวเลข ได้แก่ 90 ล้านบาท, 110 ล้านบาท, 191.2 ล้านบาท และ 250 ล้านบาท

ในบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินที่นายธนาธรแจ้งต่อคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ปรากฏชื่อ อนค. เป็น "ลูกหนี้" ของหัวหน้าพรรค เป็นเงิน 191.2 ล้านบาท ซึ่งมาจากการกู้ยืม 2 ครั้ง ณ สำนักงานใหญ่ อนค. ลงนามโดยนายธนาธร ผู้ให้กู้ กับนายนิติพัฒน์ แต้มโพโรจน์ เหรัญญิกพรรค ปฏิบัติหน้าที่แทนหัวหน้าพรรค ผู้กู้ โดยมีนายรัฐนนท์ อภินันท์ ทนายความของนายธนาธร และนายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการ อนค. ร่วมลงนามเป็นพยาน

ปิยบุตรซัด "วันอัปยศอีกครั้งหนึ่ง" ขององค์กรอิสระ

ต่อมาเวลา 18.05 น. นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการ อนค. เปิดแถลงข่าวที่รัฐสภา โดยตั้งข้อสังเกตเกี่ยวกับมติของ กกต. ที่ออกมา ทั้งกระบวนการทำงานที่รวบรัดและเร่งรีบเป็นพิเศษ, การออกเอกสารข่าวที่มีเนื้อหาเพียง 5 บรรทัด ไม่อธิบายอะไรเลย "ทำงานแบบนี้ถ้าเป็นนักศึกษาคณะนิติศาสตร์ที่ผมสอน สอบตกเลยนะครับ ผมให้ตกเลย มานั่ง ๆ กันแล้วก็ประชุม ทำตามธง" และยังตั้งคำถามด้วยว่าเงินที่ได้จากการกู้เงิน เป็นเงินที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายตรงไหน เพราะตามมาตรา 72 พรรคการเมืองที่รับเงินผิดกฎหมาย เช่น ซ่องโจร ฟอกเงิน ค้ายาเสพติด เมื่อสำรวจกฎหมายหมดแล้ว ไม่มีมาตราใดที่เอาผิดได้

"วันนี้เป็นวันอัปยศอีกครั้งหนึ่งของการทำหน้าที่ขององค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ อยากให้ กกต. ออกมาเจอสังคมบ้าง เจอประชาชนบ้าง ลองมาฟังดูว่าสังคมมีความเห็นต่อการทำงานของ กกต. อย่างไร ในโลกออนไลน์ว่าอย่างไร ออฟไลน์ว่าอย่างไร ในสภาเขาพูดอะไรกันเกี่ยวกับ กกต." เลขาธิการ อนค. กล่าว

นายปิยบุตรกล่าวต่อไปว่า ปฏิเสธไม่ได้ว่าวิกฤตการเมืองที่ผ่านมา กกต. วินิจฉัยชี้ขาดคนอื่นจำนวนมาก "ผมอยากให้สังคมพิพากษา กกต. ดูสักครั้งหนึ่ง" พร้อมเรียกร้องไปยังผู้มีอำนาจในปัจจุบันให้ฟังเสียงประชาชนและเห็นหัวประชาชนบ้าง เรียกร้องไปยังคนไทยและสังคมอย่ายอมให้การยุบพรรคซึ่งเป็นเรื่องผิดปกติกลายเป็นเรื่องปกติ อย่าปล่อยให้กระบวนการกฎหมายถูกใช้เป็นเครื่องมือเพื่อประหัตประหารทางการเมือง ทำให้นิติสงครามเดินหน้าต่อไปได้

เขาย้ำด้วยว่า มติ กกต. ไม่สามารถหยุดยั้งการเดินทางของ อนค. ได้ จะเดินทางอย่างสร้างสรรค์ต่อไป ถ้าพรรคการเมืองหนึ่งที่เกิดขึ้นมาเพื่อรวบรวมคนที่ต้องการเห็นอนาคตแบบใหม่ ออกจากความขัดแย้งแบบเดิม ๆ ให้มันรู้ไปว่าพรรคการเมืองแบบนี้จะไม่มีที่อยู่ที่ยืนในสังคม

ด้านนายสมชัย ศรีสุทธิยากร อดีต กกต. และอดีตผู้สมัคร ส.ส.พรรคประชาธิปัตย์ ให้ความเห็นในเฟซบุ๊กของเขาว่า กกต. ไม่พยายามพูดถึงว่าเงินกู้เป็นเงินบริจาค เพราะเงินกู้คือเงินกู้ ไม่ใช่เงินบริจาค ดังนั้น จึงไม่สามารถไปเอาความผิดพรรคอนาคตใหม่ว่าไปรับเงินบริจาคเกินกว่าที่กฎหมายกำหนดได้ จึงมาใช้มาตรา 72 ของ พ.ร.ป. พรรคการเมือง พร้อมระบุด้วยว่า หากจะมีการร้องกลับว่า กกต.ใช้วินิจฉัยโดยมิชอบ เพราะหาก กกต.ผิดจริง ความผิดจะตกกับเสียงข้างมาก

ย้อนเส้นทางคดีธนาธรปล่อยเงินกู้ให้พรรคตัวเอง

ที่มา : บีบีซีไทยรวมรวมจากข่าวสารที่ปรากฏในช่วงที่ผ่านมา, คำแถลงข่าวของเลขาธิการ อนค. วันที่ 6 ธ.ค. 2562, เอกสารข่าวของสำนักงาน กกต. ชี้แจงคดีหัวหน้า อนค. ปล่อยกู้ วันที่ 10 ธ.ค. 2562