ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ : อนาคตใหม่ จะไปทางไหน หลังศาลรัฐธรรมนูญสั่งหัวหน้าพรรคพ้น ส.ส.

ศาลรัฐธรรมนูญมีมติ 7 ต่อ 2 วินิจฉัยว่าสมาชิกภาพ ส.ส. ของนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ (อนค.) สิ้นสุดลงตั้งแต่วันที่ 23 พ.ค. 2562 จากกรณีถือครองหุ้นในบริษัท วีลัค-มีเดีย จำกัด

เวลา 14.28 น. วันนี้ (20 พ.ย.) ศาลรัฐธรรมนูญออกนั่งบัลลังก์เพื่ออ่านคำวินิจฉัย เรื่องคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ขอให้วินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 82 ว่าสมาชิกภาพ ส.ส. ของนายธนาธร สิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 101 (6) ประกอบมาตรา 98 (3) หรือไม่

ศาลรัฐธรรมนูญเห็นว่า บริษัท วีลัค-มีเดีย จำกัด ยังคงเป็นบริษัทที่ประกอบกิจการสื่อมวลชนในวันที่พรรคอนาคตใหม่ได้ส่งบัญชีรายชื่อผู้สมัคร ส.ส.บัญชีรายชื่อแก่สำนักงาน กกต. เมื่อ 6 ก.พ. 2562 เนื่องจากบริษัทดังกล่าวไม่ได้แจ้งยกเลิกกิจการก่อนวันดังกล่าว แม้จะอ้างว่าได้เลิกกิจการ ยุติการผลิตนิตยสาร และเลิกจ้างพนักงานไปแล้วตั้งแต่ 26 พ.ย. 2561 แต่บริษัทสามารถประกอบกิจการเมื่อไรก็ได้

"ผู้ถูกร้องยังเป็นผู้ถือหุ้นในบริษัท วีลัค-มีเดีย จำกัด ซึ่งประกอบกิจการสื่อมวลชนในวันที่ 6 ก.พ. 2562 อันเป็นวันที่ อนค. ยื่นบัญชีผู้สมัคร ส.ส.บัญชีรายชื่อต่อผู้ร้อง (กกต.) ซึ่งเป็นลักษณะต้องห้ามไม่ให้ใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส. ทำให้สมาชิกภาพของ ส.ส. สิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 101 (6) ประกอบมาตรา 98 (3)" ศาลรัฐธรรมนูญระบุ

ก่อนหน้านี้เมื่อ 23 พ.ค. ศาลรัฐธรรมนูญได้รับคำร้องคดีนี้ไว้พิจารณา และมีคำสั่งให้นายธนาธรยุติการปฏิบัติหน้าที่ชั่วคราวจนกว่าจะมีคำวินิจฉัย

ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 82 วรรคสอง กำหนดว่า กรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าสมาชิกภาพของ ส.ส. สิ้นสุดลง ให้ผู้นั้นพ้นตำแหน่งนับแต่วันที่ศาลสั่งให้หยุดปฏิบัติหน้าที่ จึงถือว่าวันที่ 23 พ.ค. เป็นวันที่สมาชิกภาพของนายธนาธรสิ้นสุดลง นั่นเท่ากับว่านายธนาธรเป็น "ผู้แทนฯ เต็มขั้น" เพียง 60 วัน หรือตั้งแต่ 24 มี.ค. ซึ่งเป็นวันเลือกตั้ง ถึง 22 พ.ค. ซึ่งเป็นวันก่อนศาลสั่งให้นายธนาธรพ้นจากสมาชิกภาพ

รัฐธรรมนูญ มาตรา 100 ระบุว่า "สมาชิกภาพ ส.ส. เริ่มตั้งแต่วันเลือกตั้ง"

สำหรับตำแหน่ง ส.ส. ที่ว่างลง ให้ถือเอาวันที่ศาลอ่านคำวินิจฉัยให้คู่ความฟัง ก็คือวันที่ 20 พ.ย. โดยให้ประธานสภาผู้แทนราษฎรประกาศในราชกิจจานุเบกษาเพื่อเลื่อนรายชื่อ ส.ส. ในลำดับถัดไปแทนตำแหน่งที่ว่างลงภายใน 7 วัน

การเดินทางเข้ารับฟังคำวินิจฉัยของนายธนาธรในครั้งนี้ มี ส.ส. สมาชิกพรรค และประชาชนผู้สนับสนุนเดินทางมาให้กำลังใจบริเวณโถงศูนย์ราชการ อาคารเอ ท่ามกลางการรักษาความปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ตำรวจ ขณะเดียวกันมีตัวแทนจากสถานเอกอัครราชทูตประเทศต่าง ๆ ร่วมรับฟังการอ่านคำวินิจฉัยคดี

ผลที่ตามมาหลังสิ้นคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ

แม้ต้องพ้นจากการทำหน้าที่ ส.ส. แต่เขายังมีสถานะทางการเมืองอื่น ๆ

"ดาบต่อไป" จากผู้มีอำนาจ

ผู้สังเกตการณ์ทางการเมืองบางส่วน "ชี้ช่อง" เอาไว้ล่วงหน้าว่า กกต. อาจลง "ดาบสอง" แก่นายธนาธรกับพวกทั้งทางคดีอาญา หรือไปไกลถึงขั้นตั้งคดียุบพรรค โดยอาศัย พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฏร มาตรา 151 ที่ระบุว่า ผู้ใดรู้อยู่แล้วว่าตนไม่มีสิทธิรับสมัครเลือกตั้ง เนื่องจากขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้ง แต่ยังลงสมัคร

เฉพาะกรณีมาตรา 151 ดูเป็นข้อวิเคราะห์ที่มีน้ำหนักมากขึ้น เมื่อเอกสารข่าวสำนักงาน กกต. ซึ่งเผยแพร่เมื่อ 19 พ.ย. เพื่อตอบโต้ข้อกล่าวหาของนายธนาธรที่ว่า กกต. ทำสำนวนคดีถือหุ้นสื่อโดยมี "มูลเหตุจูงใจทางการเมือง" ปรากฏว่า กกต. ได้ยอมรับว่ากำลังสืบสวนกรณีคดีอาญา

"ขณะนี้เป็นสำนวนอยู่ในขั้นตอนการดำเนินการของคณะกรรมการสืบสวนและไต่สวน กกต. ยังมิได้วินิจฉัยชี้ขาด" เอกสารข่าวสำนักงาน กกต. ระบุ

ยัง "มั่นใจ" เสนอตัวเป็นนายกรัฐมนตรี

หลังฟังคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่เดินออกจากห้องพิจารณาคดี มาพบกลุ่มผู้สนับสนุนและสื่อมวลชนจำนวนมากที่รออยู่ด้านนอก

นายธนาธร กล่าวขอบคุณกลุ่มผู้สนับสนุนพรรค และกล่าวถึงอนาคตทางการเมืองหลังจากนี้ว่า แม้ต้องยุติปฏิบัติหน้าที่ ส.ส. แต่ไม่หยุดยั้งการทำงาน จะยังเดินหน้าทำงานทางการเมือง เช่น การรณรงค์เพื่อนำไปสู่การแก้ไขรัฐธรรมนูญ การผลักดันยกเลิกการเกณฑ์ทหาร และการทำพรรคอนาคตใหม่ให้เดินหน้าต่อไป

"เลือกตั้ง 24 มีนา ไม่ใช่สมรภูมิเดียว พรรคอนาคตใหม่คือการเดินทาง ยังต้องผ่านการเลือกตั้งอีกเยอะและที่สำคัญ ผมยังเป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี" นายธนาธรกล่าว