อาเซียน : สรุปความเคลื่อนไหวการประชุมอาเซียนนัดส่งท้ายก่อนไทยส่งไม้ต่อให้เวียดนาม
เอกสาร 46 ฉบับที่จะเป็นผลลัพธ์การประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งที่ 35 และการเปิดศูนย์ด้านอาเซียน 3 แห่งในประเทศไทย เป็นเพียงส่วนหนึ่งของรูปธรรมที่ได้จากการประชุมที่ส่งท้ายการเป็นประธานอาเซียนของไทยในปี 2562
การประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งนี้มีเรื่องน่าจับตามองหลากหลายประเด็น โดยตลอดเวลา 5 วันของการประชุมที่จัดขึ้นระหว่าง 31 ต.ค.-4 พ.ย. ที่อิมแพค ฟอรั่ม เมืองทองธานี จ.นนทบุรี ไม่ได้มีเพียงผู้นำอาเซียนจาก 10 ประเทศสมาชิกที่เข้าร่วมประชุมเท่านั้น แต่มีผู้นำระดับสูงจากคู่เจรจาของอาเซียนอีก 8 คู่เจรจา ประกอบด้วย ออสเตรเลีย, จีน, อินเดีย, ญี่ปุ่น, เกาหลีใต้, นิวซีแลนด์, รัสเซีย, สหรัฐอเมริกา และองค์การสหประชาชาติ
ด้วยการประชุมและงานเลี้ยงที่เตรียมเอาไว้กว่า 22 รายการ ชี้ให้เห็นว่าการประชุมในครั้งนี้เป็นหนึ่งในการประชุมที่สำคัญที่สุดในด้านการกำหนดนโยบายของทั้งภายในกลุ่มประเทศอาเซียนด้วยกันและระหว่างคู่เจรจาของอาเซียน
บีบีซีไทยรวมความเคลื่อนไหว 5 ประการเกี่ยวกับการประชุมสุดยอดอาเซียนที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพครั้งสุดท้ายของปีนี้
ไร้เงาผู้นำประเทศมหาอำนาจคู่เจรจา
การประชุมสุดยอดอาเซียนในครั้งนี้ได้มีการเชิญผู้นำจากประเทศมหาอำนาจที่เป็นคู่เจรจาของอาเซียน ได้แก่ ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ของรัสเซีย และนายกรัฐมนตรีจัสติน ทรูโด ของแคนาดา
ผู้นำเหล่านี้พร้อมใจตอบกลับมาว่าไม่สามารถเข้าร่วมการประชุมได้ แต่ยืนยันว่าจะส่งผู้แทนเข้าร่วมในทุกการประชุมที่เกี่ยวข้อง
สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทยแจ้งว่า ประธานาธิบดีทรัมป์แต่งตั้งนายโรเบิร์ต ซี. โอไบรอัน ผู้ช่วยประธานาธิบดีฝ่ายกิจการความมั่นคงแห่งชาติของสหรัฐฯ เป็นผู้แทนพิเศษเข้าร่วมการประชุมสุดยอดอาเซียน ขณะที่นายกรัฐมนตรีแคนาดาลงทุนต่อสายตรงถึง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ด้วยตัวเองเมื่อวันที่ 31 ต.ค. เพื่อแจ้งว่าเขาติดภารกิจการจัดตั้งรัฐบาลใหม่และเสียใจที่ไม่สามารถมาร่วมประชุมได้ พล.อ.ประยุทธ์จึงตอบกลับไปว่าเสียดายที่ไม่มีโอกาสได้ต้อนรับนายก และถือโอกาสแสดงความยินดีกับนายทรูโดที่ชนะการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อ 21 ต.ค. ที่ผ่านมา
รัฐบาลไทยขอประชุมนอกรอบกับสหรัฐฯ เรื่องจีเอสพี
นอกจากการประชุมหลักกับประเทศในอาเซียนด้วยกันและระหว่างอาเซียนกับคู่เจรจาตามที่กำหนดเอาไว้แล้ว รัฐบาลไทยมีแผนที่จะขอประชุมนอกรอบกับทางประเทศสหรัฐฯ ในประเด็นที่ประเทศไทยโดนระงับข้อตกลงตามมาตรการสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากร (จีเอสพี) ของสหรัฐฯ แก่ประเทศไทยในสินค้า 573 รายการ ซึ่งมีมูลค่าตลาดรวมเกือบ 40,000 ล้านบาท เมื่อวันที่ 25 ต.ค.
โดยเว็บไซต์กรุงเทพธุรกิจอ้างคำพูดของนายกีรติ รัชโน รักษาราชการแทนอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศที่ระบุว่ากระทรวงพาณิชย์อาจหารือกับสหรัฐฯ ถึงเรื่องการตัดสิทธิจีเอสพีในระหว่างที่ผู้แทนสหรัฐฯ เดินทางมาประชุมอาเซียนซัมมิตในฐานะคู่เจรจา รวมทั้งจะเจรจาภายใต้กรอบความตกลงการค้าและการลงทุนไทย-สหรัฐฯ (ทิฟา)
"หลังประชุมอาเซียนซัมมิต อาจพอมีเวทีคุยกันได้เบื้องต้น" นายกีรติระบุ
รายงานข่าวจากทำเนียบขาวแจ้งว่า ผู้แทนของประธานาธิบดีทรัมป์ที่จะร่วมการประชุมที่กรุงเทพฯ นั้น นอกจากจะมีนายโรเบิร์ต โอไบรอัน ที่ปรึกษาความมั่นคงแห่งชาติที่เป็นทูตพิเศษของนายทรัมป์เข้าประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนแล้ว นายทรัมป์ได้มอบหมายให้นายวิลเบอร์ รอสส์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงสุดของรัฐบาลวอชิงตันที่จะเข้าร่วมการประชุมผู้นำเอเชียตะวันออก (อีเอเอส) และนายรอสส์จะเป็นหัวหน้าคณะตัวแทนสหรัฐฯ ร่วมประชุมคณะทำงานของรัฐบาลและผู้บริหารภาคธุรกิจในเวที Indo-Pacific Business Forum ซึ่งภาคเอกชนไทยและสหรัฐฯ ร่วมกันจัดขึ้นในวันที่ 4 พ.ย.
นอกจากนี้ยังมีนายเดวิด สติลเวลล์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีต่างประเทศด้านกิจการเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก เข้าร่วมการประชุมครั้งนี้ด้วย
รักษาความปลอดภัยขั้นสูงสุด
การประชุมสุดยอดอาเซียนในครั้งนี้จัดขึ้น 3 เดือน หลังจากเกิดเหตุระเบิดหลายจุดในกรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 2 ส.ค. ในช่วงเดียวกับที่มีการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนพอดี รัฐบาลจึงใช้มาตรการรักษาความปลอดภัยขั้นสูงสุดเพื่ออารักขาผู้นำจากประเทศอาเซียน 10 ประเทศ ผู้นำระดับสูงจาก 8 ประเทศคู่เจรจาของอาเซียน ผู้แทนจากประเทศมหาอำนาจ สื่อมวลชนและตลอดจนผู้เข้าร่วมประชุมทุกคนที่เริ่มเดินทางมาถึงไทยตั้งแต่วันที่ 31 ต.ค.
เจ้าหน้าที่ได้เพิ่มการรักษาความปลอดภัยทุกโรงแรมทั่วกรุงเทพฯ ที่ผู้นำและผู้ติดตามรวมกว่า 3,000 คน เข้าพักตลอดการประชุม โดย พล.ต.อ.จักรทิพย์ ชัยจินดา ผบ.ตร. ได้มอบหมายให้ พล.ต.อ.สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข รอง ผบ.ตร.ฝ่ายความมั่นคงเป็นผู้รับผิดชอบการจัดการควบคุมสถานการณ์การประชุมสุดยอดอาเซียน มีการระดมตำรวจทุกหน่วยเข้าร่วมปฏิบัติการกว่า 10,000 นาย อีกทั้งยังเน้นพิเศษไปที่กองบัญชาการตำรวจภูธรภาค 9 ซึ่งรับผิดชอบจังหวัดชายแดนใต้ให้สืบสวนหาข่าวความเคลื่อนไหวบุคคลต้องสงสัย เพื่อป้องกันการเกิดเหตุซ้ำรอยระเบิดป่วนกรุงเมื่อวันที่ 2 ส.ค.
สำหรับคดีระเบิดกรุงเทพฯ นั้น พล.ต.อ.สุวัฒน์เปิดเผยว่าได้สรุปสำนวนการสอบสวนส่งอัยการแล้ว ตำรวจเห็นควรสั่งฟ้องผู้ต้องหา 21 คน ในข้อหาอั้งยี่ซ่องโจร ร่วมกันก่อการร้ายและอื่น ๆ รวม 11 ข้อหา ขณะนี้จับกุมผู้ต้องหาได้ 3 คน ทุกคนมีภูมิลำเนาอยู่ในจังหวัดชายแดนใต้ ที่เหลือคาดว่าหลบหนีออกนอกราชอาณาจักร
นอกจากนี้ให้สำนักงานตำรวจตรวจคนเข้าเมืองเพิ่มความเข้มในการตรวจสอบบุคคลที่จะเข้ามาในราชอาณาจักร โดยคลอบคลุมถึงบุคคลต้องห้าม บุคคลเฝ้าระวัง และบุคคลต่างด้าวหลบหนีเข้าเมือง ให้สำนักงานส่งกำลังบำรุงและกองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดนกำชับชุดปฏิบัติการตรวจพิสูจน์ เก็บกู้และทำลายวัตถุระเบิดที่ปฏิบัติงานอยู่ในพื้นที่เตรียมความพร้อมกำลังพล อุปกรณ์ ยานพาหนะเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติได้ทันที
ปิดเมืองต้อนรับ ประกาศวันหยุดพิเศษในกรุงเทพฯ-นนทบุรี
คณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ 15 ต.ค. อนุมัติให้วันที่ 4-5 พ.ย. เป็นวันหยุดราชการเป็นกรณีพิเศษในพื้นที่กรุงเทพฯ และ จ.นนทบุรี เพื่อบรรเทาปัญหาการจราจรและอำนวยความสะดวกในการเดินทางของผู้เข้าร่วมการประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งที่ 35 และการประชุมที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งเพื่อให้การอารักขาและการรักษาความปลอดภัยผู้นำต่างประเทศเป็นไปด้วยความเรียบร้อยและมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น
ในส่วนของการจราจร พล.ต.ท.ดํารงศักดิ์ กิตติประภัสร์ ผู้ช่วย ผบ.ตร. แจ้งประชาชนว่าระหว่างวันที่ 31 ต.ค.-4 พ.ย. มีความจำเป็นต้องปิดการจราจรในบางเส้นทางและบางช่วงเวลาซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการเดินทางของพี่น้องประชาชนในเส้นทางที่เกี่ยวข้อง โดยเริ่ม "ซ้อมปิดเส้นทาง" มาตั้งแต่ต้นสัปดาห์เพื่อให้การจัดการจราจรสำหรับการประชุมครั้งนี้สมบูรณ์แบบที่สุด
พล.ต.ท.ดํารงศักดิ์กล่าวว่าผู้ที่ได้รับผลกระทบหลัก ๆ คือผู้คนที่พักอาศัยหรือทำงานอยู่ในบริเวณที่มีการจัดการประชุม คือ อิมแพค ฟอรั่ม เมืองทองธานี จ.นนทบุรี และบริเวณที่พักของผู้เข้าร่วมประชุม
สำหรับเส้นทางที่อาจได้รับผลกระทบ ได้แก่ ทางขึ้นด่วนอโศก 4, ทางด่วนขั้นที่ 2, ต่างระดับมักกะสัน, ทางลงด่วนพระราม 4-2, ถนนพระราม 4 (แยกศาลาแดง-แยกรัชดาพระราม 4), ถนนรัชดาภิเษก (แยกรัชดาพระราม 4-แยกอโศก), ถนนสุขุมวิท (แยกอโศก-แยกนานา), ถนนเพลินจิต (แยกนานา-แยก ชิดลม), ถนนพระราม 1 (แยกชิดลม - แยกเฉลิมเผ่า) ถนนวิทยุ (แยกวิทยุ-แยกเพลินจิต), ถนนราชดําริ (แยกราชประสงค์-แยกศาลาแดง), ถนนสีลม (แยกนราลม-แยกสีลม), ถนนเจริญกรุง (แยกสุรวงศ์-แยกเฉลิมพันธ์),ทางขึ้นโทลเวย์ดอนเมือง-เชื่อมด่านดินแดง, ขึ้นด่วนสุรวงศ์-ต่างระดับพญาไท, ทางด่วนศรีรัช (ต่างระดับพญาไท-ด่วนเมืองทองธานี)
การประชุมครั้งสุดท้ายของไทยในฐานะประธานอาเซียน 2562
การประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 35 นี้ จะมีผู้นำและตัวแทนจากกว่า 20 ประเทศเข้าร่วม โดยจะมีการประชุมที่เกี่ยวข้องจำนวนมากทั้งการเจรจาระหว่างอาเซียนกับประเทศคู่เจรจาและการหารือระหว่างภาคเอกชน ก่อนจะมีพิธีส่งมอบตำแหน่งประธานอาเซียนให้กับประเทศเวียดนามในวันที่ 4 พ.ย.นี้
นางบุษฎี สันติพิทักษ์ อธิบดีกรมสารนิเทศ และโฆษกกระทรวงการต่างประเทศ ให้สัมภาษณ์มติชนว่า ในการประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งนี้จะมีเอกสารที่เป็นผลลัพธ์ของการประชุมรวม 46 ฉบับ ซึ่งทั้งหมดเป็นการต่อยอดแนวคิดหลักของไทยในการเป็นประธานอาเซียน คือ "ร่วมมือ ร่วมใจ ก้าวไกล ยั่งยืน" (Advancing Partnership for Sustainability)
นอกจากนี้จะมีการเปิดศูนย์ด้านอาเซียนที่ตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการในไทย 3 ศูนย์ คือ ศูนย์อาเซียนเพื่อการศึกษาและคิดค้นด้านการพัฒนาที่ยั่งยืน ศูนย์อาเซียนเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุและนวัตกรรม และศูนย์ฝึกอบรมอาเซียนด้านสวัสดิการและการคุ้มครองทางสังคม
ไฮไลต์อาเซียนซัมมิต 2-4 พ.ย.
เสาร์ที่ 2 พ.ย.
- การประชุมคณะมนตรีประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน ครั้งที่ 20
- การประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งที่ 35 แบบเต็มคณะ
อาทิตย์ที่ 3 พ.ย.
- การประชุม ASEAN Business and Investment Summit
- พิธีเปิดการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 35 และการประชุมสุดยอดที่เกี่ยวข้อง
- การประชุมสุดยอดอาเซียน - จีน ครั้งที่ 22
- การประชุมสุดยอดอาเซียน - อินเดีย ครั้งที่ 16
- การประชุมสุดยอดอาเซียน - สหประชาชาติ ครั้งที่ 10
จันทร์ที่ 4 พ.ย.
- การประชุม Indo - Pacific Business Forum
- การประชุมสุดยอดอาเซียนบวกสาม ครั้งที่ 22
- การประชุมสุดยอดอาเซียน - สหรัฐฯ ครั้งที่ 7
- การประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก ครั้งที่ 15
- การประชุมสุดยอดอาเซียน - ญี่ปุ่น ครั้งที่ 22
- การประชุมสุดยอดความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค ครั้งที่ 3
- พิธีปิดการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 35 และการประชุมสุดยอดที่เกี่ยวข้อง และพิธีส่งมอบตำแหน่งประธานอาเซียนแก่สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม
- การแถลงข่าวโดยนายกรัฐมนตรี
จีเอสพี : สหรัฐฯ ตัดสิทธิพิเศษทางการค้า เพราะไทยยกเลิกใช้สารเคมีหรือเพราะตกเกณฑ์ด้านสิทธิแรงงาน
อะไรกันแน่คือเหตุผลที่ทำให้สหรัฐฯ ตัดสิทธิจีเอสพีไทย เพราะห้ามใช้สารเคมีการเกษตร 3 ชนิด ระดับรายได้ประเทศดีขึ้น หรือเพราะไม่ผ่านเกณฑ์ด้านสิทธิแรงงาน