โคโรนา : ยอดผู้เสียชีวิตจากไวรัสโคโรนาในจีนพุ่งเป็น 56 คน ติดเชื้อเพิ่มเกือบ 2,000 คนแล้ว

หมายเหตุ : ปรับปรุงจากต้นฉบับที่ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อวันที่ 22 ม.ค.2563

ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ที่ทำให้เกิดโรคปอดที่รุนแรง ทำให้มีผู้เสียชีวิตในจีนเพิ่มขึ้นเป็น 56 รายแล้ว และมีการยืนยันผู้ติดเชื้อ 1,975 รายในจีน (ข้อมูล ณ วันที่ 25 ม.ค.) นับตั้งแต่พบการติดเชื้อนี้ในจีนเมื่อเดือน ธ.ค. ปีที่แล้ว

ทางการจีนได้ประกาศเพิ่มมาตรการควบคุมการเดินทางเข้าออกหรือ ปิดเมือง ในเมืองทางตอนกลางของประเทศ อย่างน้อย 10 เมือง ส่งผลกระทบประชาชนราว 20 ล้านคน

ก่อนหน้านี้ ผู้เชี่ยวชาญด้านสาธารณสุขได้ประเมินไว้ว่า ตัวเลขผู้ติดเชื้อที่แท้จริงอาจสูงถึง 1,700 ราย ทำให้ทางการจีนต้องออกมาตรการกักกันผู้คนในเมืองในช่วงก่อนตรุษจีน

ผลกระทบขยายวงกว้างมากขึ้น

มาตรการเข้มงวดด้านการท่องเที่ยวและเดินทางข้ามเมืองมีขึ้นหลายหลายรูปแบบ ในขณะที่หลายเมืองได้สั่งระงับบริการด้านคมนาคมไปแล้ว เช่น อู่ฮั่น เมืองเอกของมณฑลหูเป่ย์และเป็นแหล่งพบเชื้อไวรัส บริการรถโดยสารประจำทาง รถไฟใต้ดิน บริการเรือข้ามฝากถูกระงับ เช่นเดียวกันกับเที่ยวบินพาณิชย์และรถไฟขาออกก็ถูกสั่งระงับการให้บริการ

ทางการออกคำเตือนประชาชนห้ามออกจากบ้านด้วย

ผลกระทบจากไวรัสโคโรน่าไม่ได้ส่งผลเฉพาะมณฑลหูเป่ย์เท่านั้น ทางการยังสั่งยุติการทำกิจกรรมสาธารณะในส่วนอื่น ๆ ของประเทศด้วย อาทิ

เจ้าหน้าที่ทางการจีนยืนยันว่า เชื้อไวรัสชนิดนี้สามารถติดต่อกันได้จากคนสู่คน ทำให้เจ้าหน้าที่สาธารณสุขต้องเพิ่มความระมัดระวังอย่างสูง

ไวรัสชนิดนี้ได้รับการยืนยันว่า เป็นสายพันธุ์หนึ่งของไวรัสโคโรนา ซึ่งเป็นไวรัสที่พบได้ทั่วไปและทำให้เกิดอาการผิดปกติขึ้นที่จมูก โพรงจมูก หรือช่องคอส่วนบน

แต่การติดเชื้อไวรัสนี้น่ากังวลเพียงใด และมันแพร่กระจายได้เร็วแค่ไหน นี่คือสิ่งที่เราทราบในขณะนี้

มันมาจากไหน

ข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (World Health Organization--WHO) การระบาดของเชื้อไวรัสนี้น่าจะมีที่มาจากสัตว์

เชื่อว่า ต้นตอของไวรัสมาจากสัตว์ที่ติดเชื้อที่ตลาดขายอาหารทะเลและสัตว์ป่าในเมืองอู่ฮั่น

แต่ได้พบการติดต่อกันระหว่างคนสู่คนเกิดขึ้นแล้วบางส่วน

คณะกรรมการสาธารณสุขแห่งชาติจีน ยืนยันเมื่อวันจันทร์ว่า มีการติดเชื้อจากคนสู่คนในมณฑลกวางตุ้งของจีน 2 ราย

ไวรัสโคโรนาเป็นไวรัสที่มีหลากหลายสายพันธุ์ แต่มีเพียง 6 สายพันธุ์ (ไม่รวมสายพันธุ์ที่พบใหม่) ที่พบการติดเชื้อในคน

เชื้อไวรัสโคโรนาส่วนใหญ่ไม่เป็นอันตราย แต่ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ที่ไม่เคยพบมาก่อนสายพันธุ์นี้ ทำให้มีการระบาดของโรคปอดอักเสบขึ้น

มีอาการอย่างไรบ้าง

สัญญาณบ่งบอกถึงการติดเชื้อรวมถึงอาการผิดปกติของระบบทางเดินหายใจ มีไข้ ไอ หายใจติดขัดและมีปัญหาในการหายใจหลายอย่าง

การระบาดนี้ทำให้นึกถึงการระบาดของโรคระบบทางเดินหายใจเฉียบพลันร้ายแรง หรือ ซาร์ส (Sars) ซึ่งเกิดจากไวรัสโคโรนาสายพันธุ์หนึ่งเช่นกัน โดยซาร์สทำให้มีผู้เสียชีวิต 774 คนในหลายประเทศ ส่วนใหญ่อยู่ในเอเชีย ในช่วงต้นทศวรรษ 2000

การวิเคราะห์รหัสพันธุกรรมของไวรัสสายพันธุ์ใหม่พบว่า มีความใกล้เคียงกับซาร์ส มากกว่าไวรัสโคโรนาที่พบในมนุษย์สายพันธุ์อื่น ๆ

"เมื่อเราพบไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ เราต้องการทราบว่า มันจะทำให้เกิดอาการที่รุนแรงแค่ไหน มันมีอาการที่มากกว่าหวัดทั่วไป และนั่นคือสิ่งที่น่ากังวล แต่ก็ยังไม่ร้ายแรงเท่ากับซาร์ส" ศาสตราจารย์มาร์ก วูลเฮาส์ จากมหาวิทยาลัยเอดินบะระ

มันแพร่ระบาดรวดเร็วแค่ไหน

พบเชื้อไวรัสชนิดนี้ในเมืองอู่ฮั่นของจีนในเดือน ธ.ค. และมีผู้เสียชีวิตจากการติดเชื้อแล้ว 26 คนในจีน

เจ้าหน้าที่ทางการกังวลว่า ช่วงตรุษจีนซึ่งคาดว่าจะมีผู้คนหลายล้านคนเดินทางไปทั่วประเทศ จะทำให้มีโอกาสในการติดเชื้อเพิ่มมากขึ้น

ส่วนสถานการณ์ในประเทศไทยนั้น พบผู้ติดเชื้อรายที่ 5 เป็นนักท่องเที่ยวจากเมืองอู่ฮัน ขณะนี้เข้ารับการรักษาอยู่ที่โรงพยาบาลราชวิถี

ดร.สาธิต ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์ที่โรงพยาบาลราชวิถี บ่ายวันที่ 24 ม.ค. ภายหลังเยี่ยมผู้ป่วยว่า ได้รับแจ้งจากทีมสอบสวนโรคว่าพบผู้ป่วยเข้าเกณฑ์สอบสวนโรค จึงส่งผู้ป่วยมารับการรักษาที่โรงพยาบาลราชวิถีเมื่อ 23 ม.ค. โดยเป็นนักท่องเที่ยวหญิงชาวจีนจากเมืองอู่ฮั่น อายุ 33 ปี มีไข้ไอเล็กน้อย ไม่มีน้ำมูก ปวดกล้ามเนื้อ ขณะนี้อยู่ในห้องแยกความดันลบ

ดร.สาธิต ระบุว่า ผู้ป่วยเดินทางมาเที่ยวเมืองไทยเมื่อ 21 ม.ค. ส่วนลูกสาวอายุ 7 ขวบ สบายดี เช้าวันนี้ผู้ป่วยมีไข้ต่ำ ๆ อาการทั่วไปดี มีอ่อนเพลียเล็กน้อย ไอเล็กน้อย มีเสมหะให้การรักษาตามอาการ ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการพบเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 นับเป็นผู้ป่วยยืนยันรายที่ 5 ของประเทศ และผู้ป่วยทุกรายเดินทางมาจากเมืองที่มีการระบาดของโรค ไม่ได้มีการติดเชื้อในประเทศ

นอกจากนี้มีการพบผู้ติดเชื้อในสหรัฐฯ, ไต้หวัน, เกาหลีใต้, ญี่ปุ่น, เวียดนาม และสิงคโปร์

รายงานของศูนย์ MRC เพื่อการวิเคราะห์โรคติดเชื้อทั่วโลก ที่ อิมพีเรียลคอลเลจ ลอนดอน ระบุว่า อาจมีผู้ติดเชื้อมากกว่า 1,700 ราย

เราจะหยุดยั้งเชื้อนี้ได้อย่างไร

คนไข้ที่ติดเชื้อกำลังถูกแยกตัวออกมารับการรักษาเพื่อลดความเสี่ยงของการแพร่กระจายของเชื้อ ทางการสั่งปิดตลาดอาหารทะเลในอู่ฮั่นเพื่อทำความสะอาดและฆ่าเชื้อโรค

ขณะที่สัตว์ทะเลที่เลี้ยงลูกด้วยนมหลายชนิดเป็นพาหะนำเชื้อไวรัสโคโรนาได้ (เช่น วาฬเบลูกา) นอกจากนี้ตลาดดังกล่าวยังขายสัตว์ป่าที่ยังมีชีวิตอยู่หลายชนิด รวมถึง ไก่ ค้างคาว หนู และงู ซึ่งอาจจะเป็นต้นตอของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่

ผู้คนได้รับคำแนะนำให้หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสัตว์มีชีวิต "โดยไม่มีการป้องกัน" ให้ปรุงเนื้อสัตว์และไข่ให้สุก และเลี่ยงการใกล้ชิดกับผู้ที่มีอาการเหมือนกับหวัดหรือไข้หวัดใหญ่

ขณะนี้ ได้มีการเพิ่มการตรวจตราหลายอย่าง เช่น การวัดอุณหภูมิ เพื่อคัดครองผู้ที่เดินทางในช่วงตรุษจีน

สิงคโปร์และฮ่องกง ได้คัดกรองผู้โดยสารทางอากาศที่เดินทางมาจากเมืองอู่ฮั่น เจ้าหน้าที่ทางการสหรัฐฯ ได้ประกาศมาตรการคล้ายกันที่สนามบินสำคัญ 3 แห่ง ได้แก่ นครซานฟรานซิสโก, นครลอสแอนเจลิส และนครนิวยอร์ก

WHO เตือนโรงพยาบาลต่าง ๆ ทั่วโลกว่า อาจจะมีการระบาดขยายวงกว้างมากขึ้น

ควรกังวลหรือไม่

ดร. โจซี โกลดิง จากเวลล์คัม ทรัสต์ (Wellcome Trust) กล่าวว่า เป็นเรื่องยากที่จะรู้ว่า เราควรกังวลมากแค่ไหน จนกว่าจะมีข้อมูลเกี่ยวกับไวรัสนี้มากขึ้น

"เรามีความทรงจำที่รุนแรงเกี่ยวกับซาร์ส ทำให้เราเกิดความกังวลขึ้น แต่เราได้มีการเตรียมพร้อมรับมือกับโรคชนิดนี้มากกว่าเดิมมาก" เธอกล่าว

ศ.โจนาธาน บอลล์ จากมหาวิทยาลัยนอตติงแฮม กล่าวว่า "เราควรกังวลเกี่ยวกับไวรัสทุกชนิดที่พบในมนุษย์เป็นครั้งแรก"

"เมื่ออยู่ในเซลล์ [ของมนุษย์] และขยายตัว มันจะเริ่มกลายพันธุ์และทำให้แพร่ระบาดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และกลายเป็นเชื้อที่อันตรายขึ้น" เขากล่าวเพิ่มเติม

"คุณอย่าเปิดโอกาสให้ไวรัสตัวนี้"