نگرانی رسانه‌ها و کارشناسان هند از تاثیر وضعیت افغانستان بر کشمیر

رسانه‌ها و کارشناسان هند نسبت به تاثیر قدرت‌گیری مجدد طالبان در افغانستان بر وضعیت کشمیر هند، منطقه‌ای که در سه دهه گذشته شاهد ناآرامی بوده است، ابراز نگرانی کرده‌اند.

سوبراهمانیام جایشانکار، وزیر خارجه هند، در جلسه ۱۹ اوت شورای امنیت سازمان ملل گفت که وضعیت افغانستان نگرانی‌های بین‌المللی بابت پیامدهایش برای امنیت منطقه‌ای و جهانی را افزایش داده است.

به گفته او "چه در افغانستان و چه علیه هند، گروه‌هایی مانند لشکر طیبه و جیش محمد بدون هیچ مجازاتی به فعالیت خود ادامه می‌دهند و تشویق نیز می‌شوند."

کارشناسان نسبت به عواقب این وضعیت برای کشمیر هشدار داده‌اند، و می‌گویند که تحولات افغانستان ممکن است باعث "افزایش روحیه" گروه‌های جنگجویی شود که در منطقه فعالیت می‌کنند.

نگرانی از افزایش شورش‌ها

روزنامه انگلیسی‌زبان نیو ایندین اکسپرس روز ۱۷ اوت خبر داد که کارشناسان امنیتی هند بر سر این که قدرت‌گیری طالبان پیامدهایی برای وضعیت امنیتی کشمیر خواهد داشت "اجماع کامل" دارند.

ژنرال آستانا، افسر سابق ارتش هند، به این روزنامه گفت که "صدور تروریسم" از افغانستان "امری کاملا ممکن است و سریعتر از انتظارات ما نیز خواهد بود".

روزنامه مشهور انگلیسی‌زبان ایندین اکسپرس نیز در سرمقاله ۱۷ اوت خود گفت که دهلی باید نسبت به بروز مجدد "تروریسم فرامرزی که می‌تواند به سرعت کشمیر را بی‌ثبات کند و باعث اوج‌گیری مجدد درگیری میان هند و پاکستان شود" هوشیار باشد. منظور این سرمقاله رخنه احتمالی افراد مسلح به کشمیر هند از پاکستان بود.

یکی دیگر از روزنامه‌های پرمخاطب این کشور به نام هندوستان تایمز نیز روز ۱۶ اوت گفت که در پی پیشروی شگفت‌انگیز طالبان در افغانستان "کاملا محتمل است که توجه نیروهای جهادی متوجه کشمیر شود".

بارخا دوت، خبرنگار، روز ۱۸ اوت در برنامه تلویزیونی خود گفت که "این وضعیت می‌تواند چالش‌های امنیتی بی‌سابقه‌ای برای هند به همراه داشته باشد، مخصوصا پیامدهای قدرت‌گیری طالبان برای دره کشمیر."

اتفاقی "روحیه‌بخش" برای گروه‌های مسلح

حس تنی چند از کارشناسان این است که بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان می‌تواند گروه‌های مسلح فعال در کشمیر و افراد مخالف حکومت هند در منطقه را جسورتر کند.

ژنرال هودا، افسر سابق ارتش هند که در کشمیر خدمت کرده است، به برنامه تلویزیونی خانم دوت گفت "این اتفاق به نظر من برای گروه‌های حاضر در کشمیر مانند جیش محمد و لشکر طیبه روحیه‌بخش است."

او گفت که این گروه‌ها می‌توانند از تحولات افغانستان برای افزایش نفرگیری خود در کشمیر و پاکستان استفاده کنند، و اضافه کرد که "تروریست‌ها" در کشمیر شاید از این وقایع به عنوان بهانه‌ای برای افزایش حملات به نیروهای امنیتی هند استفاده کنند.

خالد شاه، عضو اندیشکده بنیاد پژوهشی آبزرور، نیز در این برنامه گفت که تسلط طالبان بر افغانستان "تاثیر روانی سنگینی" در کشمیر خواهد داشت.

او گفت "حتی همین حالا گفت‌وگوهایی در کشمیر جریان دارد... مردم دارند درباره پیروزی طالبان و این که این گروه چگونه به جامو و کشمیر خواهد آمد و چه تاثیر بر آن خواهد داشت حرف می‌زنند."

او در ادامه گفت "این اتفاق در عین حال برای جنبش‌های جهادی اعتبارآور است. مردم می‌بینند که این نوع جنبش‌ها می‌توانند اهداف سیاسی و خیلی چیزهای دیگر را به ثمر برسانند."

ژنرال سید عطا حسنین، یکی دیگر از افسران بازنشسته ارتش هند، روز ۱۸ اوت به وبسایت خبری کشمیر والا گفت "این واقعیت که سازمانی کوچک مانند طالبان توانست یک ابرقدرت را شکست دهد پیام خطرناکی با خود دارد. افراد مشابه شاید حس کنند که آن‌ها هم می‌توانند نتایج مشابهی بگیرند."

"مامنی" در افغانستان

برخی از کارشناسان عقیده دارند که تغییرات منطقه‌ای به گروه‌های مسلح مستقر در پاکستان که در کشمیر فعالیت می‌کنند اجازه خواهد داد که راحتتر به اردوگاه‌های آموزشی در افغانستان دسترسی پیدا کنند.

ژنرال مستون، دیگر افسر سابق ارتش هند، در برنامه تلویزیونی موجو استوری گفت "اولین قدم آن‌ها این خواهد بود که اردوگاه‌ها را از پاکستان به افغانستان منتقل کنند. فردا اگر اتفاقی در دنیا بیافتد دیگر کسی پاکستان را مقصر نخواهد دانست و همه افغانستان را سرزنش خواهند کرد."

شش پال واید، رئیس سابق پلیس جامو و کشمیر، روز ۱۷ اوت به روزنامه دکان هرالد گفت که "حالا افغانستان به مامنی برای گروه‌های تروریستی مخالف هند تبدیل خواهد شد، و سازمان اطلاعات پاکستان نیز شاید از طالبان بخواهد که برخی از تروریست‌هایش را به جامو و کشمیر بفرستد تا فعالیت‌های تروریستی دوباره در آن منطقه پا بگیرد."

درخواست برای توجه به مردم "آزرده"

کشمیر هند از اوت ۲۰۱۹ مستقیما توسط دولت مرکزی این کشور اداره شده است، هنگامی که حالت نیمه‌خودمختار این منطقه لغو شد و ایالت به دو ناحیه تقسیم شد که مستقیما توسط دولت مرکزی اداره می‌شوند.

کارشناسان احساس می‌کنند که وضعیت در افغانستان شاید باعث ناآرامی در کشمیر شود، چرا که حس "بیگانگی" در بین مردم این منطقه بسیار فراگیر است.

خالد شاه می‌گوید "به نظرم در حال حاضر حس بیگانگی فراگیری که بین مردم منطقه وجود دارد... حس می‌کنم که وضعیت کاملا برای مهندسی روانی از خارج آماده است."

آقای واید نیز می‌گوید "همه اتفاق نظر داریم که گروهی از مردم کشمیر به خاطر اتفاقی که در ۵ اوت ۲۰۱۹ افتاد قطعا حس بیگانگی و آزردگی می‌کنند، لذا باید ابتدا به این مساله رسیدگی کنیم."

ژنرال هودا نیز خواستار حل‌وفصل مساله سیاسی در جامو و کشمیر پیش از بدتر شدن وضعیت شد. به گفته او "مسیر درست برای برخورد با حس بیگانگی همین است."

رادا کومار، تحلیلگر سیاسی و مذاکره‌کننده سابق در امور کشمیر، به برنامه خانم دوت گفت که "باید بلافاصله جایگاه این منطقه به عنوان یک ایالت را تجدید کرد و انتخابات برگزار کرد. حسی که با این کار به مردم می‌دهید این است که حداقل قصد دارید برخی از عناصر روند صلح را جدی بگیرید."