در پی کشتار صدها غیرنظامی در سوریه، احمد شرع وعده تحقیق و برخورد قضایی داد

احمد شرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، می‌گوید کسانی که در کشتن غیرنظامیان نقش داشته باشند محاکمه خواهند شد.

روز یکشنبه با انتشار گزارش‌‌هایی از کشتار‌ صدها تن از اقلیت شیعیان علوی در مناطق ساحلی غربی سوریه به دست نیروهای امنیتی دولت، انتقادهای بین‌المللی از خشونت‌ها در سوریه شدت گرفت و آقای شرع تحت فشار قرار گرفت که به این موضوع فورا رسیدگی کند.

همزمان مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا از دولت جدید سوریه خواست عاملان این «کشتار» را در مقابل اعمال‌شان مسئول و پاسخگو کند.

سازمان ملل متحد هم از رهبران جدید سوریه خواسته است که برای حفاظت از غیرنظامیان فورا اقدام کند. بریتانیا و آلمان هم از جمله کشورهایی هستند که خشونت‌‌های اخیر در سوریه را محکوم کرده‌اند. در همین حال احمد شرع، رئیس جمهور موقت سوریه خواستار حفظ آرامش و وحدت ملی شده است و از تشکیل کمیته‌ای برای تحقیق در مورد خشونت‌ها خبر داده است.

بی‌بی‌سی مستقلا قادر به تایید میزان و وسعت قربانیان این خشونت‌ها نیست اما به نظر می‌رسد این خشن‌ترین و خونین‌ترین خشونت علیه اقلیت علویان در سوریه از زمان سقوط بشار اسد بوده است.

احمد شرع، روز یکشنبه در یک نطق تلویزیونی که از شبکه ملی سوریه پخش و در شبکه‌های اجتماعی هم منتشر شد همزان با وعده رسیدگی به خشونت علیه غیرنظامیان، وعده داد که از تعقیب کسانی که او «وفاداران اسد» خواند هم دست بر ندارد.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه که در بریتانیا مستقر است می‌گوید حداقل ۱۰۰۰ نفر در خشونت‌های چند روز اخیر در سوریه کشته شده‌اند. به گفته این نهاد ناظر بر تحولات سوریه، ۷۴۵ غیرنظامی در حملاتی که اقلیت علوی هدف آن بوده است، کشته شده‌اند. بی‌بی‌سی هنوز موفق نشده است به طور مستقل تعداد کشته‌شدگان را تایید کند.

این خشونت‌ها با محکومیت گسترده بین‌المللی مواجه شده است.

براساس گزارش‌ها امروز دو تظاهرات در دمشق برگزار شد، که یکی توسط حامیان دولت موقت سوریه و دیگری از سوی کسانی بوده که در سوگ کشته‌شدگان جمع شده بودند و بین دو گروه درگیری‌هایی رخ داده است.

خبرگزاری فرانسه گفته نیروهای طرفدار دولت برای متفرق کردن مخالفان اقدام به شلیک تیر هوایی کرده‌اند.

به گفته این خبرگزاری حدود ۲۰۰ معترض در مجموع از هر دو طرف تجمع کرده بودند.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای «تروریست‌های اسلامگرای بنیادگرا» و «جهادی‌های خارجی» را برای کشتار در غرب سوریه محکوم کرد.

در این بیانیه آمده است که آمریکا در کنار اقلیت‌های مذهبی و قومی سوریه از جمله مسیحیان، دروزی‌ها، علوی‌‌ها و کردها می‌ایستد. او از دولت جدید سوریه خواست عاملان این «کشتار» را پاسخگو کند.

فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل و دولت آلمان نیز خشونت‌ها در سوریه را محکوم کردند.

گیر پدرسن، فرستاده ویژه سازمان ملل در سوریه، خواهان خویشتنداری و «محافظت از غیرنظامیان» شده است.

در عراق مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعی عراق، خشونت‌های اخیر علیه علویان در سوریه را محکوم کرده و از دولت این کشور خواسته است که مانع «خشونت و فرقه‌گرایی» و «پاکسازی قومی» شود.

در ایران هم رسانه‌های دولتی از جمله روزنامه ایران، ارگان دولت، خشونت‌های لاذقیه و طرطوس را «قیام علیه دولت انتقالی» توصیف کرد و معترضان را «هسته‌های مقاومت» خواند.

کیهان روزنامه محافظه‌کار تندرو نیز این وقایع را «قیام مردم سوریه علیه تروریست‌های جولانی» خواند.

شبکه خبر صداوسیما نیز این درگیری‌ها را «قتل‌عام غیرنظامیان به سبک داعش» توصیف کرد.

احمد شرع پیش از رسیدن به قدرت به ابومحمد جولانی معروف بود، نام مستعار جنگی که او در دوران حضورش در داعش و هیئت تحریر شام از آن استفاده می‌کرد.

وزارت خارجه اسرائیل ساعاتی پیش از قول اسرائیل کاتس وزیر دفاع در ایکس نوشت:

«الجولانی عبای خود را درآورد، کت و شلوار پوشید و با چهره‌ای معتدل ظاهر شد. اکنون نقاب برداشت و چهره واقعی خود را آشکار کرد: یک تروریست جهادی از مدرسه القاعده که مرتکب جنایت علیه مردم غیرنظامی می‌شود. اسرائیل از خود در مقابل هر گونه تهدید از جانب سوریه محافظت خواهد کرد.»

اقلیت علوی‌ که از شاخه‌های تشیع به شمار می‌آید حدود ۱۰ درصد از جمعیت سوریه را تشکیل می‌دهد. اکثریت جمعیت سوریه سنی هستند.

گزارش‌ها از «کشتار علویان»؛ در سوریه چه می‌گذرد؟

در واکنش به افزایش خشونت‌ها، احمد شرع رئیس‌جمهور موقت سوریه خواستار «حفظ آرامش و وحدت ملی» شده است.

لینا سنجاب، خبرنگار بی‌بی‌سی در دمشق، می‌گوید شدت گرفتن خشونت‌هایی که اقلیت علوی را در مناطق ساحلی سوریه هدف قرار داده است، کشور را شوکه کرده است و اکنون انگشت اتهام به سوی نیروهای امنیتی وابسته به دولت در دمشق نشانه رفته است.

در همین حال، وزارت دفاع سوریه مسیر‌های منتهی به منطقه ساحلی در غرب این کشور را مسدود کرده است.

یکی از شهروندان این مناطق به بی‌بی‌سی گفته است «برخی از بخش‌های امنیتی دولت در حال بازکردن گذرگاه‌های بشردوستانه هستند، در حالی که بخش دیگری از نیروهای وابسته به دولت در حال کشتار هستند.»

رسانه‌ها و نهادهای ناظر بر وضعیت حقوق بشر کشتار و حملات در مناطق ساحلی و عمدتا علوی‌نشین را «انتقام‌جویانه» خوانده‌اند.

رئیس‌جمهور موقت سوریه تاکید دارد که این درگیری‌ها یک «چالش قابل‌پیش‌بینی‌» بود اما اوضاع اکنون تحت «کنترل» است.

او در مسجدی در دمشق گفت: «ما تا جایی که امکان دارد باید از وحدت ملی و نظم عمومی حفاظت کنیم و به خواست خداوند بتوانیم در کنار یکدیگر در این کشور زندگی کنیم.»

گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه که در بریتانیا مستقر است گفته است که نیروهای امنیتی و گروه‌های متحد هیئت تحریر شام متهم شده‌اند دستکم ۷۴۵ غیرنظامی را در ۳۰ مورد «کشتار دسته‌جمعی» در روز جمعه کشته‌اند.

به گزارش این نهاد که از نزدیک به یک دهه پیش اخبار و تحولات سوریه را پوشش می‌دهد، شمار افرادی که در این خشونت‌ها کشته‌ شده‌اند از «هزار نفر» گذشته است.

بی‌بی‌سی قادر نیست مستقلا این آمار را تایید کند.

در همین حال، دیده‌‌بان حقوق بشر سوریه می‌گوید نیروهای امنیتی وابسته به دولت دمشق در جریان یورش به این مناطق علوی‌نشین، شمار زیادی را «اعدام» و خانه‌ها را در این مناطق «غارت» کرده‌اند.

این نهاد ناظر بر حقوق بشر سوریه وضعیت این مناطق را «انتقام‌جویانه» خواند و نسبت به یک «پاکسازی قومی» هشدار» داد.

بیشتر ساکنان مناطق ساحلی سوریه از شیعیان علوی هستند که به‌عنوان وفاداران بشار اسد رئیس‌جمهور پیشین شناخته می‌شوند. بشار اسد و خانواده‌اش نیز علوی بودند.

حکومت او را ائتلافی از شبه‎‌نظامیان ساقط کرد که رهبری آن را هیئت تحریر شام بر عهده داشت.

این گروه‌ها برای سال‌‎ها با حکومت بشار اسد در سوریه درگیر جنگی خونین بودند.

اکنون این وقایع نگرانی از درگیری‌های قومی را که از قبل هم وجود داشت افزایش داده است.

در همین حال، رسانه‌های داخلی سوریه گزارش دادند که خدمات ارتباطی و اینترنت در استان‌های جنوبی درعا و سویدا مختل شده است.

حکومت مرکزی در دمشق با برخی شورشیان مخالف اسد از جمله در درعا و سویدا نیز هنوز به توافق مشخصی نرسیده است، به ویژه اقلیت دروزی و مخالفانی که درعا را در اختیار دارند.

این مناطق در اواخر دوران حکومت بشار اسد هم تحت کنترل مخالفانی بود که با هیئت تحریر شام و گروه‌های نزدیک به آن در ادلب همسو نبودند.

فرار اقلیت وحشت‌زده علوی به مناطق کوهستانی و پایگاه نظامی روسیه

رسانه‌های محلی هم گزارش‌هایی از فرار شیعیان علوی به لبنان منتشر کرده‌اند.

گزارش‌ها حاکی است که صدها تن از اقلیت علوی برای در امان ماندن از خشونت‌ها خانه‌هایشان را در روستا‌ها و شهرها ترک کرده‌اند به کوه و دشت پناه برده‌اند.

یک فعال سیاسی روز جمعه به بی‌بی‌سی گفت این درگیری‌ها جامعه علوی سوریه را «وحشت‌زده» کرده است.

خبرگزاری رویترز هم گزارش داده است که شماری نیز از ترس حمله نیروهای امنیتی دولت به پایگاه نظامی روسیه در حمیمیم در لاذقیه پناه برده‌اند.

در تصاویری که منتشر شده است شماری از افرادی که فرار کرده‌اند در نزدیکی این پایگاه با سر دادن شعار خواستار حمایت روسیه شدند.

نخستین درگیری‌ها روز پنجشنبه آغاز شد، زمانی که گزارش‌هایی از تظاهرات و اعتراضات پراکنده در مناطق علوی‌ و شیعی‌نشین از جمله لاذقیه، طرطوس، حمص و مصیاف به رسانه‌ها درز کرد.

بعدتر گزارش‌هایی از درگیری‌هایی درلاذقیه و طرطوس میان نیروهای وفادار به بشار اسد و نیروهای اسلامگرای نزدیک به حاکمان جدید منتشر شد.

بنابر گزارش دیدبان حقوق بشر سوریه، در درگیری‌ اولیه، ۱۲۵ نفر از نیروهای امنیتی نزدیک به دولت اسلامگرا و ۱۴۸ نفر از هواداران حکومت پیشین کشته شدند.

لاذقیه و طرطوس شهرهای اصلی استان‌های ساحلی سوریه به شمار می‌روند و به ترتیب مقر پایگاه هوایی و دریایی روسیه متحد قدرتمند بشار اسد بودند.