بزرگداشت پرشور دویستمین سالگرد اجرای سمفونی شماره ۹ بتهوون در وین

به مناسبت دویستمین سالگرد اجرای سمفونی شماره ۹ بتهوون، از روز ۷ مه، وین، پایتخت اتریش، میزبان مجموعه‌ای از اجراهای این سمفونی است.

این سمفونی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و مخاطبان، یکی از شاهکارهای بزرگ موسیقی کلاسیک غربی است، برای اولین بار در سال ۱۸۲۴ در وین اجرا شد. بتهوون بیشترین سال‌های عمر خود را در این شهر زندگی و کار کرد.

اوج این سمفونی اجرای ترانه‌ای سرشار از شادی و امید است.

اکنون وین با مجموعه‌ای از اجراهای این سمفونی، به ویژه اجراهایی توسط ارکستر فیلارمونیک وین به رهبری ریکاردو موتی، رهبر مشهور اکستر از ایتالیا، سالگرد اولین اجرای این شاهکار را جشن می‌گیرد.

هایدرون ایرنه میترمایر، از خوانندگان آلتو عضو گروه کر سینگوراین وین، به بی‌بی‌سی گفت: «اینکه بتوانیم این پیام شگفتی‌آور عشق را بخوانیم برای ما مانند گرانقدرترین هدیه در دنیاست.»

او گفت: «وقتی این نوا را می‌خوانی، گویی به پرواز درآمده‌ای.»

خانم میترمایر، مانند سایر خوانندگان گروه کر سینگوراین، خواننده حرفه‌ای نیست.

اگرچه او معلم مدرسه است، اما گروه کر او در تالار کنسرت معروف موزیکوراین در وین و با همراهی ارکستر فیلارمونیک وین، یکی از بهترین ارکسترهای کلاسیک جهان، در اجرای این سمفونی شرکت خواهد داشت.

طی چند روز گذشته، این گروه کر «سرود شورانگیز شادی» را که بخش آوایی پایانی سمفونی شماره ۹ بتهوون است تمرین کرده است.

این سرود بر اساس شعری از فریدریش فون شیللر، شاعر آلمانی زبان، ساخته شده و پیامی از برادری جهانی را در بر دارد.

اتو بیبا، کارشناس موسیقی، معتقد است که این سمفونی یک قطعه انقلابی بود و در واقع نوعی انقلاب در این نوع موسیقی را به همراه داشت، یک سمفونی که با سرودخوانی به اوج می‌رسد.

به گفته او: «این یک سمفونی بود، اما با تحولی جدید در موومان چهارم که در آن یک گروه کر روی صحنه حضور دارد و بخشی از این موومان با آواز تک-خوان‌ها آغاز می‌شود.»

آقای بیبا می‌گوید: «برای نوازندگان، سمفونی نهم یک قطعه تجربی و اجرای آن دشوار بود زیرا در مقایسه با سمفونی‌‌های متداول، جزئیات جدید و نوآوری‌های متعددی داشت.»

این کارشناس موسیقی معقتد است که با خلق این اثر«بتهوون دری را به سوی آینده گشود، زیرا این اثری است که بتهوون برای نسل‌های بعدی آفرید و به میراث گذاشت.»

الکه مانر-پروخارت، خواننده متزوسوپرانو این گروه کر، اجرای این قطعه را «چالش برانگیز» توصیف می‌کند.

او با یادآوری اینکه تنها در موومان چهارم سمفونی است که گروه کر و خوانندگان در اجرا شرکت دارند، می‌گوید: «در سه موومان اول این قطعه، خوانندگان مانند سایر حاضران در تالار شنونده اثر هستند اما قطعا مثل آنان بدون التهاب نیستند.»

خانم مانر-پروخارت می‌افزاید: «در آغاز حرکت چهارم، قلبمان شروع به تپیدن می‌کند و باید حواس خود را متمرکز کنیم. و سپس لحظه چالش بزرگ فرا می‌رسد، زیرا ما خوانندگان باید در یک فاصله زمانی بسیار کوتاه... همه عواطف و احساسات خود در بیان این قطعه به کار گیریم و این چندان آسان نیست.»

این سمفونی برای اولین بار در سال ۱۸۲۴ در تالار سلطنتی کارنتنورتور در وین اجرا شد. با وجود اینکه در آن زمان، بتهوون شنوایی خود را تا اندازه زیادی از دست داده بود، اما خود یکی از کسانی بود که رهبری ارکستر را در دست گرفت.

در ارکستری که اولین اجرای این سمفونی را برعهده داشت نوازندگانی حضور داشتند که بعدها اعضای بنیانگذار ارکستر فیلارمونیک وین شدند.

دانیل فروشاور، ویلونیست اول ارکستر و رئیس هیئت مدیره ارکستر فیلارمونیک وین، می‌گوید که این قطعه بخشی از تاریخ حیات این ارکستر است.

او به بی‌بی‌سی گفت: « سمفونی شماره ۹ بخشی از دی‌ان‌ای ماست، یک قطعه منحصر به فرد.»

آقای فروشاور می‌افزاید: «این ترانه حاوی فریادی برای صلح است. فریادی برای یگانگی بشر، فریادی برای برادری، و بدیهی است که باید به سرود اتحادیه اروپا تبدیل شود.»

او می‌گوید: «نوازندگی در اجرای این اثر بخشی از وجود شما را در اختیار می‌گیرد. بتهوون شما را به چالش می‌کشد، در این هیچ تردیدی نیست. مثلا در ابتدا نمی‌دانید د-مینور هستید یا د-ماژور، این را پیشاپیش به شما نمی‌گوید. این اثر بلافاصله شما را به جهانی متفاوت می‌برد.»

هایدرون ایرنه میترمایر می‌گوید که برای او، عظمت این سمفونی در حرکت آن «از تاریکی به نور» نهفته است.

او می‌افزاید: «با بلند شدن صدای ویولن یا کنترباس در بخشی از موومان چهارم، اجرای گروه کر شروع می‌شود، و وقتی تک‌‌خوانان شروع به خواندن می‌کنند، انفجاری از نور روی می‌دهد گویی دیگر نشانی از تاریکی باقی نمانده است.»

او می‌گوید: «فکر می‌کنم بتهوون تاریکی زیادی در زندگی‌اش داشت، و فکر می کنم با ساختن سمفونی نهم، بر آن تاریکی‌ها غلبه کرد.»