สรุปเส้นทางสู่ตำแหน่ง "ประธานสภา" - จุดยืนเพื่อไทย-ก้าวไกล
เป็นเวลากว่าหนึ่งเดือนที่ความระหองระแหงระหว่างพรรคแกนนำจัดตั้งรัฐบาลอย่างพรรคก้าวไกลและพรรคเพื่อไทยได้เกิดขึ้นเป็นระยะ ๆ โดยเฉพาะปมการชิงตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร
ท่าทีล่าสุดของพรรคเพื่อไทย ผ่านการแถลงข่าวเมื่อวันที่ 27 มิ.ย. คือ การส่งสัญญาณว่าสมาชิกส่วนใหญ่ของพรรคมีความเห็นให้คณะเจรจาของพรรค ยื่นข้อเสนอแก่พรรคก้าวไกลว่า ต้องการตำแหน่ง "ประธานสภาผู้แทนราษฎร" พร้อมด้วยรัฐมนตรีอีก 14 ตำแหน่ง โดยอ้างเหตุผลว่า "ให้ยึดหลักความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ เป็นธรรมและเสมอภาคต่อกัน"
แม้ว่าในแถลงการณ์ร่วมของพรรคเพื่อไทย เมื่อช่วงเย็นวันที่ 27 มิ.ย. จะไม่ได้รายชื่อว่าใครจะเป็นแคนดิเดตประธานสภาผู้แทนราษฎร แต่ในเวลาต่อมา พรรคก้าวไกลได้ใช้ช่องทางสื่อออนไลน์ของพรรคทั้งเฟซบุ๊กและทวิตเตอร์ สื่อสารต่อสาธารณะในทำนองว่าจะเสนอให้ นายปดิพัทธ์ สันติภาดา เป็นแคนดิเดตประธานสภาผู้แทนราษฎรจากพรรคก้าวไกล พร้อมอธิบายถึงวิสัยทัศน์ของเขาด้วย
เหตุการณ์ดังกล่าวยิ่งทำให้สังคมวิพากษ์วิจารณ์อย่างดุเดือดถึงรอยร้าวที่อาจเกิดขึ้นระหว่างแกนนำสำคัญในการจัดตั้งรัฐบาล โดยเฉพาะในสังคมออนไลน์ที่ทำให้ #ประธานสภา ขึ้นอันดับหนึ่งในทวิตเตอร์ทันที
อันที่จริง ท่าทีพรรคเพื่อไทยต่อจุดยืนทางการเมืองในหลายประเด็น ถูกสังคมตั้งคำถามมาอย่างต่อเนื่อง นับตั้งแต่ก่อนเลือกตั้งทั่วไป เมื่อวันที่ 14 พ.ค. จนมาถึงปมล่าสุด เกี่ยวกับตำแหน่งประธานสภา ซึ่งพบเค้าลางแห่งความขัดแย้ง ตั้งแต่การลงนามบันทึกความเข้าใจ (MOU) ในการจัดตั้งรัฐบาล
พรรคก้าวไกลสงวนท่าทีในเรื่องดังกล่าวมาโดยตลอด จนกระทั่งถึงวันที่เสนอรายชื่อแคนดิเดตประธานสภาผู้แทนราษฎรอย่างเป็นทางการในวันที่ 27 มิ.ย.
บีบีซีไทย รวบรวมเหตุการณ์ที่สะท้อนท่าทีที่เปลี่ยนแปลงของพรรคเพื่อไทย พร้อมบริบทที่เกิดขึ้นในขณะนั้น
22 พ.ค.: จุดเริ่มจัดตั้งรัฐบาลร่วม 8 พรรค
พรรคก้าวไกลสามารถรวบรวมเสียงสนับสนุนในการจัดตั้งรัฐบาลได้ 313 เสียง จาก 7 พรรคการเมือง ประกอบด้วย พรรคเพื่อไทย, พรรคประชาชาติ, พรรคไทยสร้างไทย, พรรคเพื่อไทรวมพลัง, พรรคเสรีรวมไทย, พรรคเป็นธรรม, พรรคพลังสังคม โดยกำหนดนโยบายการบริหารประเทศร่วมกัน 23 ข้อ
ในวันนั้น มีรายงานว่าตัวแทนพรรคเพื่อไทยได้แจ้งความประสงค์ไปยังแกนนำพรรคก้าวไกล ถึงตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎรที่เป็นสมาชิกพรรคเพื่อไทย ซึ่งพรรคก้าวไกลบอกว่าขอเวลาพิจารณา
23 พ.ค.: ปิยบุตร จุดประเด็น ประธานสภา
ปมประเด็นเรื่อง ประธานสภาผู้แทนราษฎรปะทุขึ้นจนเป็นข่าวดัง เมื่อนายปิยะบุตร แสงกนกกุล อดีตผู้ช่วยหาเสียงพรรคก้าวไกล โพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊กส่วนตัวระบุว่า
"พรรคก้าวไกลจะเสียตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎรไม่ได้ การเมือง คือ ศิลปะของการทำสิ่งที่คนเชื่อว่าเป็นไปไม่ได้ให้เป็นไปได้ แต่เมื่อดุลกำลังอำนาจยังไม่เพียงพอ การประนีประนอมกันเพื่อรักษาสถานะความเป็นไปได้ของการทำสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ให้เป็นไปได้ ก็เป็นเรื่องจำเป็น"
การตัดสินใจโพสต์ข้อความดังกล่าวเกิดขึ้น ภายหลังมีกระแสข่าวว่า พรรคเพื่อไทยขอให้พรรคก้าวไกลยอมให้ตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎรให้กับพรรคเพื่อไทย เนื่องจากในการเจรจาต่อรองเพื่อกำหนดเนื้อหาใน MOU ได้ผ่านพ้นไปด้วยดี จนเห็นได้ชัดเจนว่า พรรคก้าวไกลได้ยอมถอยในหลายประเด็นไปแล้ว
24 พ.ค.: เพื่อไทยเผย ยังไม่มีการพูดคุยเรื่องประธานสภา
นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว หัวหน้าพรรคเพื่อไทย ออกมาชี้แจงสื่อมวลชนถึงกรณีที่นายปิยบุตรโพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊กเมื่อวันที่ 23 พ.ค. ว่า พรรคแกนนำยังไม่พูดคุยเรื่องประธานสภาผู้แทนราษฎร เรื่องนี้ต้องรอให้พรรคแกนนำนัดหมายการหารือมาก่อน
อย่างไรก็ตาม หัวหน้าพรรคเพื่อไทยบอกสื่อมวลชนว่า ด้วยประสบการณ์ทางการเมืองมากกว่า 22 ปี เชื่อว่าพรรคมีบุคลากรที่มีความพร้อมในตำแหน่งดังกล่าว
25 พ.ค.: ก้าวไกล-เพื่อไทย เผยต้องการตำแหน่ง "ประธานสภา"
น.ส.ศิริกัญญา ตันสกุล รองหัวหน้าพรรคก้าวไกล ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนยืนยันว่า เก้าอี้ประธานสภา ต้องเป็นโควตาก้าวไกลเป็นอื่นไปไม่ได้ เนื่องจากมีความจำเป็นในการผลักดัน 3 วาระ โดยเฉพาะร่างกฎหมาย 45 ฉบับ
ด้านนายประเสริฐ จันทรรวงทอง เลขาธิการพรรคเพื่อไทย เปิดเผยและยืนยันรายงานที่ว่าได้แจ้งความประสงค์ต้องการตำแหน่งประธานสภา ไปตั้งแต่วันลงนาม MOU เมื่อวันที่ 22 พ.ค. พร้อมกับยืนยันว่ามีบุคคลที่เหมาะสม และไม่อยากให้ถึงขั้นเสนอชื่อแข่งกัน
18 มิ.ย.: จุดยืนเพื่อไทย "พรรคอันดับ 1 จะทำหน้าที่ประธานสภาฯ"
นายภูมิธรรม เวชยชัย รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย และนายประเสริฐ ให้สัมภาษณ์กับสื่อมวลชนถึงกรณีตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร โดยยืนยันว่า พรรคยืนยันหลักการเดิมมาโดยตลอดว่า เมื่อพรรคก้าวไกลได้ประมุขฝ่ายบริหารแล้ว พรรคเพื่อไทยควรได้ประมุขฝ่ายนิติบัญญัติ
แต่เพื่อให้ได้ข้อยุติและไม่เกิดปัญหากับทั้งสองพรรค จึงมีจุดยืนดังนี้
- เห็นชอบในหลักการว่า พรรคอันดับ 1 จะทำหน้าที่ประธานสภาฯ
- เนื่องจากพรรคอันดับ 1และ 2 มีจำนวนใกล้เคียงกันมาก ดังนั้นตำแหน่งรองประธานสภาฯ ทั้ง 2 คน จึงควรเป็นคนของพรรคลำดับ 2
- ส่วนรายละเอียดการประสานงานต่าง ๆ จะเป็นวาระของคณะทำงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการต่อไป โดยตัวแทนของ 2 พรรคควรหารือกัน
การให้สัมภาษณ์ของนายภูมิธรรมมีก่อนที่คณะกรรมการการเลือกตั้ง (ก.ก.ต.) ประกาศรับรองผลการเลือกตั้งอย่างเป็นทางการในวันถัดมา (19 มิ.ย.)
19 มิ.ย.: พรรคก้าวไกล ขอบคุณเพื่อไทยที่ยอมถอย
นายชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคก้าวไกล กล่าวต่อสื่อมวลชนขอบคุณพรรคเพื่อไทย ที่มีท่าทีชัดเจนเกี่ยวกับตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งจะนำไปสู่บรรยากาศการหารือที่ดีขึ้น
ในการให้สัมภาษณ์ดังกล่าว นายชัยธวัชระบุกับสื่อมวลชนว่า จะมีการพูดคุยระหว่างสองพรรคอีกครั้ง แต่ยืนยันว่าจะไม่มีการปล่อยให้เกิดฟรีโหวตในวันเลือกประธานสภาแน่นอน
20 มิ.ย.: ประวิตรเยือนอังกฤษ
พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ และหัวหน้าพรรคพลังประชารัฐ นำ ส.ส.พรรคพลังประชารัฐ เดินทางไปประเทศอังกฤษ มีกำหนดกลับไทยในวันที่ 25 มิ.ย.
พล.อ.ประวิตร ชี้แจงว่า การเดินทางครั้งนี้ได้วางแผนไว้นานแล้ว เพื่อชมการแข่งม้าและดูแลร่างกาย
อย่างไรก็ดี การเดินทางเยือนอังกฤษครั้งนี้ มีขึ้นท่ามกลางกระแสข่าวการไปพบอดีตนายกรัฐมนตรี นายทักษิณ ชินวัตร แต่ พล.อ.ประวิตร ตอบผู้สื่อข่าวหลังเดินทางกลับมาในวันที่ 27 มิ.ย.ว่า ไม่ได้ไปพบผู้ใด
21 มิ.ย.: อดิศรกลับมาจุดกระแสค้านยกประธานสภาให้ก้าวไกล
ระหว่างการจัดกิจกรรมโครงการเสริมศักยภาพ ส.ส. และ บุคลากรทางการเมือง ของพรรคเพื่อไทย ที่โรงแรม SC Park กรุงเทพฯ นายอดิศร เพียงเกษ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทย ได้แสดงความคิดเห็นว่า ไม่เห็นด้วยที่พรรคเพื่อไทยซึ่งได้ ส.ส. 141 คน จะไปยอมให้พรรคก้าวไกลที่ได้ ส.ส. 151 คน ในทุกเรื่อง รวมทั้งตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร
ทั้งนี้ มี ส.ส. และสมาชิกพรรคจำนวนหนึ่งเห็นด้วยกับความคิดเห็นของนายอดิศร และเสนอให้ฟรีโหวตเลือกประธานสภาในสภาผู้แทนราษฎร
27 มิ.ย.: ก้าวไกล-เพื่อไทย เปิดศึกชิงพื้นที่สื่อ
- เวลา 12.00 น. นพ.ชลน่าน ยืนยันว่าไม่มีดีลลับใด ๆ จากที่มีกระแสข่าว พล.อ.ประวิตร เดินทางไปอังกฤษเพื่อทำดีลลับกับพรรคเพื่อไทย
- เวลา 17.00 น. ผู้บริหารพรรคเพื่อไทย ประกอบด้วย นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว พร้อมด้วยนายภูมิธรรม เวชยชัย รองหัวหน้าพรรค, นายชูศักดิ์ ศิรินิล ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ รองหัวหน้าพรรค และ นายประเสริฐ จันทรรวงทอง ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ และเลขาธิการพรรค แถลงผลการประชุมคณะกรรมการบริหารพรรคร่วมกับ ส.ส.พรรคเพื่อไทย ยืนยันความเห็นร่วมที่ประชุมพรรคเสนอให้คณะเจรจาต่อรองกับพรรคก้าวไกลในสูตร รัฐมนตรี 14 ตำแหน่งพ่วงกับตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร
- เวลา 17.40 น. สื่อมวลชนรายงานว่าพรรคก้าวไกล ได้ข้อยุติแล้วว่าจะส่ง นายปดิพัทธ์ สันติภาดา ส.ส.พิษณุโลก ในฐานะกรรมการบริหารพรรค (กก.บห.) ลงชิงตำแหน่งประธานสภาผู้เเทนราษฎร เพื่อเสนอในที่ประชุมร่วมระหว่างพรรคก้าวไกลกับพรรคเพื่อไทยในวันที่ 28 มิ.ย.
- เวลา 19.35 น. พรรคเพื่อไทยโพสต์ข้อความและอินโฟกราฟิก ที่มีเนื้อหาอธิบายข้อสรุปของผู้บริหาร 4 รายที่ร่วมแถลงข่าวในช่วงบ่าย โดยตอกย้ำจุดยืนในข้อสรุปที่ว่า "ตำแหน่ง ประธานสภา" ให้ยึดหลักความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ เป็นธรรมและเสมอภาคต่อกัน สำหรับเป็นแนวทางแก่คณะเจรจาหารือกับพรรคก้าวไกล
- เวลา 22.00 น. พรรคก้าวไกลโพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กและทวิตเตอร์ ถึงวิสัยทัศน์ของนายปดิพัทธ์ สันติภาดา แคนดิเดตประธานสภาของพรรคก้าวไกล โดยชูประเด็นสำคัญคือ สร้างรัฐสภาที่มีประสิทธิภาพ โปร่งใส และเป็นของประชาชน
- เวลา 23.11 น. น.ส.ภคมน หนุนอนันต์ รองโฆษกพรรคก้าวไกล แจ้งสื่อมวลชนผ่านไลน์แอปพลิเคชันว่า "การประชุมร่วมเรื่อง 'ประธานสภา' ระหว่างพรรคก้าวไกลและพรรคเพื่อไทย ถูกเลื่อนออกไปก่อน หากมีกำหนดการใหม่จะแจ้งให้สื่อมวลชนทราบอีกครั้ง"
28 มิ.ย.: ยกเลิกหารือ 8 พรรคร่วม
นพ.ชลน่าน หัวหน้าพรรคเพื่อไทย เปิดเผยในรายการ "เจาะลึกทั่วไทย อินไซด์ไทยแลนด์" ทางสถานีโทรทัศน์ MCOT HD30 เมื่อช่วงเช้าวันที่ 28 มิ.ย. ว่า "แนวทางดังกล่าว ยังไม่ใช่มติของคณะกรรมการบริหารพรรค เพราะหากมีมติแล้วจะกระทบต่อการเจรจาและความรู้สึกของพรรคก้าวไกล ไม่ได้เพิ่มหลักการใหม่ แต่ยังคงเป็นหลักการเดิม"
ต่อมาเวลา 16.18 น น.ส.ภคมน หนุนอนันต์ รองโฆษกพรรคก้าวไกลแจ้งสื่อมวลชนว่า การประชุม 8 พรรคร่วมในวันที่ 29 มิ.ย. เลื่อนออกไป โดยกำหนดการประชุมใหม่จะมีขึ้นในวันที่ 2 ก.ค. ที่พรรคก้าวไกล
ส่วนการประชุมระหว่างพรรคเพื่อไทยกับพรรคก้าวไกลเรื่องตำแหน่งประธานสภา มีรายงานว่า จะมีการหารือในช่วงเข้าของวันที่ 2 ก.ค.
29 มิ.ย.: แกนนำทั้งสองพรรคเผยภาพหารือชื่นมื่น
- เวลา 16.00 น. ท่ามกลางกระแสวิพากษ์วิจารณ์ถึงรอยแห่งความขัดแย้งปมเลือกประธานสภา แกนนำพรรคก้าวไกลและพรรคเพื่อไทยต่างโพสต์ แชร์ภาพและวิดีโอการหารือระหว่างกัน ในการวางแผนการบริหารรัฐบาลใหม่ ด้วยบรรยากาศที่เต็มไปด้วยรอยยิ้ม
- เวลา 17.00 น. นพ.ชลน่าน ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนที่สถานีโทรทัศน์วอยซ์ทีวี กล่าวยอมรับว่า การเสนอชื่อแคนดิเดตประธานสภา "ไม่ใช่การแข่ง" แต่เป็นการขอตำแหน่ง แต่ยังไม่ได้รับคำตอบ พร้อมทั้งอธิบายสภาพการณ์ในปัจจุบันของพรรคเพื่อไทยว่า พรรคเหมือนถูกคลุมถุงชนด้วยการถูกมัดด้วยอาณัติประชาชน
"เราถูกมัดด้วยอาณัติประชาชน แม้เราอยากออกไป แต่ออกไปไม่ได้ เน้นนะครับ แม้เราอยากออกไป ซึ่งเรามีสิทธิด้วยนะครับที่จะออกไปแต่ไม่ชอบธรรม เราถูกประชาชน 25 ล้านเสียงมัดเรากับก้าวไกลให้ติดกันเสมือนพ่อแม่ ลูก " เขากล่าว
- เวลา 18.00 น. นายชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคก้าวไกล เปิดเผยว่า พรรคได้รับการติดต่อจากทางสภาผู้แทนราษฎรเกี่ยวกับความพร้อมในการประชุมสภาวันที่ 4 ก.ค. แล้ว และพรรคได้ยืนยันมีความพร้อมเข้าร่วมประชุม พร้อมเชื่อมั่นว่าพรรคเพื่อไทยและพรรคก้าวไกลจะมีข้อสรุปร่วมกันได้ก่อนวันที่ 4 ก.ค.
- เวลา 18.40 น. นางพรพิศ เพชรเจริญ เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ได้ออกหนังสือด่วนมาก ขอเชิญ ส.ส. เข้าร่วมประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 26 ครั้งที่ 1 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่ 1) ในวันที่ 4 ก.ค. เวลา 09.30 น. ณ ห้องประชุมสภาผู้แทนราษฎร
โดยมีระเบียบวาระการประชุม ประกอบด้วย
- การให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรปฏิญาณตนในที่ประชุมก่อนเข้ารับหน้าที่ตามมาตรา 115 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
- เลือกประธานสภาผู้แทนราษฎร
- เลือกรองประธานสภาผู้แทนราษฎร
2 ก.ค.: ก้าวไกล-เพื่อไทยหารือ กรณีเลือกประธานสภานัดสุดท้าย
คณะเจรจาหารือพรรคเพื่อไทยกับพรรคก้าวไกลเตรียมหารือกันเรื่องตำแหน่ง "ประธานสภา" นัดสุดท้ายในช่วงเข้า ขณะที่ช่วงบ่ายจะเป็นการหารือของ 8 พรรคร่วมจัดตั้งรัฐบาล ที่พรรคก้าวไกล
4 ก.ค.: ประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 26 ครั้งที่ 1
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประชุมสภาผู้แทนราษฎร เพื่อเลือกตำแหน่งประธานสภา และรองประธานสภาสองตำแหน่ง