ตำรวจรัฐสภา : มีบทบาทต่างจากตำรวจทั่วไปอย่างไร

นับตั้งแต่ที่นายชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร ได้ลงนามในประกาศประธานรัฐสภา เมื่อวันที่ 12 มิ.ย. ว่าด้วยเรื่องเครื่องแบบเจ้าหน้าตำรวจรัฐสภา พ.ศ. 2565 โดยเห็นสมควรให้ปรับปรุงให้เหมาะสมกับยุคสมัย ก็มีกระแสวิพากวิจารณ์ถึงความเหมาะสมในยุคนี้ที่ประชาชนกำลังเผชิญกับปัญหาด้านค่าครองชีพสูง

หลายฝ่ายออกมาแสดงความคัดค้าน รวมทั้งตัวแทนเจ้าหน้าที่ตำรวจจากสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาประมาณ 60 นาย ได้รวมตัวยื่นหนังสือถึงประธานสภาผู้แทนราษฎร และนายสุทิน คลังแสง ประธานวิปฝ่ายค้าน

ขณะที่โฆษกประจำสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ในฐานะประธานคณะกรรมการจัดทำประกาศประธานรัฐสภาว่าด้วยเครื่องแบบเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา ยืนยันว่าการกำหนดเครื่องแบบใหม่ได้ผ่านการรับฟังความเห็น ทุกด้าน และใช้งบประมาณคุ้มค่าเหมาะสม

โฆษกประสำนักงานเลขาธิการสภาฯ อธิบายถึงที่มาของการเปลี่ยนแปลงเครื่องแบบดังกล่าวว่า เป็นผลมาจากเมื่อปี 2563 สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ได้เปิดสอบแข่งขันและบรรจุเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภาประเภทวิชาการ ระดับปฏิบัติการ เข้ามาปฏิบัติราชการที่สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 123 คน

แต่กลุ่มตำรวจดังกล่าวต้องประสบปัญหาเกี่ยวกับเครื่องแต่งกายที่ยังไม่มีประกาศรัฐสภาว่าด้วยเครื่องแบบเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภารองรับ และจากการประเมินเบื้องต้นพบว่าหากดำเนินการตามกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างก็จะแล้วเสร็จในช่วงเวลาของสภาผู้แทนราษฎรชุดถัดไป ขณะที่บทเฉพาะการของประกาศดังกล่าวระบุว่าให้ดำเนินการจัดหาเครื่องแบบดังกล่าวให้แล้วเสร็จภายในวันที่ 31 ธ.ค. 2565

แม้ว่าประเด็นร้อนเรื่องเครื่องแบบใหม่ของตำรวจรัฐสภายังต้องหาข้อยุติ แต่หลายคนอาจสงสัยว่า "ตำรวจรัฐสภา" ทำหน้าที่อะไรบ้าง บีบีซีไทยหาคำตอบมาเล่า

ไทยมีตำรวจรัฐสภามาแล้ว 89 ปี

ตำรวจรัฐสภาถูกจัดตั้งขึ้นมาพร้อมกับส่วนงานราชการภายใต้สำนักเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ตามพระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการในสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2476 โดยมี พ.อ. พระยาพหลพลพยุหเสนา นายกรัฐมนตรีขณะนั้น เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ

ในขณะนั้นตำรวจรัฐสภาใช้คำเรียกว่า "ตำรวจสภา" ซึ่งเป็นหนึ่งในแผนกที่ใช้ชื่อว่า "แผนกรักษาสถานที่และตำรวจสภา" ภายใต้กองปฏิคม อย่างไรก็ตาม ตำรวจรัฐสภาก็ยังคงขึ้นตรงกับสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรเช่นเดิม

ปัจจุบันมี 2 ประเภท

เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภาแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ ประเภททั่วไปและประเภทวิชาการ โดยแบ่งเป็นระดับชั้นต่าง ๆ ตั้งแต่ระดับปฏิบัติการ ไปจนถึงระดับเชี่ยวชาญและระดับทักษะพิเศษ โดยมีรายได้เริ่มต้นที่ 15,000 บาทต่อเดือน

สำหรับตำรวจรัฐสภาประเภทวิชาการ เริ่มการรับสมัครและบรรจุไปเมื่อปี 2563 จำนวน 123 นาย ส่วนตำรวจรัฐสภาที่มีอยู่เดิม ในประเภททั่วไปมีอยู่ 114 นาย

ปัจจุบันจะไม่มีการจัดลำดับยศ เนื่องจากมีการเปลี่ยนฐานะของข้าราชการพลเรือนสามัญในสำนักงานเลขาธิการรัฐสภาตำแหน่ง "ตำรวจรัฐสภา" มาเป็นข้าราชการรัฐสภาสามัญในตำแหน่ง "เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย" ตามพระราชบัญญัติจัดระเบียบปฏิบัติราชการฝ่ายรัฐสภา พ.ศ. 2518 และต่อมาได้เปลี่ยนเป็นตำแหน่ง "เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา" ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการฝ่ายรัฐสภา พ.ศ. 2554 ทำให้ปัจจุบันไม่มี "ตำรวจรัฐสภา" อีกต่อไป

ตำรวจรัฐสภา แตกต่างจาก ตำรวจศาล และข้าราชการตำรวจอย่างไร

สำนักงานตำรวจแห่งชาติเคยอธิบายผ่านเฟซบุ๊กแฟนเพจเมื่อเดือน มิ.ย. 2564 ว่า หน้าที่หลัก ๆ ประกอบด้วย การรักษาความสงบเรียบร้อยความปลอดภัยให้บุคคลและทรัพย์สินบริเวณรัฐสภา บังคับใช้กฎหมายในฐานะเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมาย

นอกจากนี้ยังมีอำนาจเช่นเดียวกับพนักงานปกครองตำรวจ ภายในบริเวณรัฐสภา อารักขาบุคคล/รักษาความปลอดภัยบุคคลสำคัญตามภารกิจรัฐสภา สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา และสืบสวน ตรวจสอบข้อเท็จจริงรวบรวมข้อมูล หลักฐาน ตรวจตราจับกุมผู้กระทำผิด ตามขอบเขตอำนาจหน้าที่ รวมทั้งอำนวยความสะดวก ควบคุมการจราจรป้องกัน บรรเทาสาธารณภัยภายในบริเวณรัฐสภา

ส่วนข้าราชการตำรวจ ขึ้นตรงกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ทำหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อยความปลอดภัยของประชาชนและความมั่นคงของประเทศ ป้องกัน/ปราบปรามการกระทำความผิดอาญา ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของตำรวจ หรือสำนักงานตำรวจแห่งชาติ

นอกจากนี้ ยังมีตำรวจศาล ที่ขึ้นตรงต่อเลขาธิการสำนักงานศาลยุติธรรม ทำหน้าที่่หลัก ๆ คือ รักษาความสงบเรียบร้อย ความปลอดภัยให้บุคคลและทรัพย์สินบริเวณศาล ป้องกัน/ปราบปรามการกระทำความผิดบริเวณศาล รักษาความปลอดภัยคุ้มครองข้าราชการฝ่ายตุลาการ ศาลยุติธรรมซึ่งกระทำตามหน้าที่ อาคาร สถานที่ ทรัพย์สินของศาล สำนักงานศาลยุติธรรม และติดตามจับกุมผู้ต้องหา จำเลย ที่ได้รับการปล่อยตัวชั่วคราว โดยศาลแล้วหลบหนีหรือผู้ที่ไม่ปฏิบัติตามหมายเรียกหรือคำสั่งศาล