«نگرانی جدی» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از انباشت غنای بالای اورانیوم در ایران و واکنش سریع اسرائیل
منبع تصویر، Leonhard Föger/Reuters
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش فصلی خود اعلام کرد که انباشت سریع اورانیوم با غنای بالای ایران، «باعث نگرانی جدی» است. در گزارش دیگری رافائل گروسی، مدیرکل آژانس از «همکاری کمتر از حد انتظار» تهران در زمینه نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران انتقاد کرده است. این دو گزارش بلافاصله واکنش اسرائیل را در پی داشت که آن را «هشدار روشنی» مبنی بر «عزم ایران برای به سرانجام رساندن برنامه تسلیحاتی اتمی» آن کشور توصیف کرد.
آقای گروسی در «گزارش جامع» برنامه اتمی ایران اعلام کرده که آن کشور در سال جاری میلادی ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد خود را از ۲۷۴/۸ کیلوگرم در اوایل فوریه به ۴۰۸/۶ کیلوگرم در بهار امسال افزایش داده است.
اورانیوم با غنای ۶۰ درصد از نظر خلوص به سطح مورد نیاز برای تسلیحات هسته‌ای که حدود ۹۰ درصد است، بسیار نزدیک است.
ایران بارها تأکید کرده که به‌دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست اما در عین حال برنامه غنی سازی اورانیوم را حق خود می داند و گفته از آن دست برنخواهد داشت.
بر اساس گزارش مدیرکل آژانس، ایران تنها کشور فاقد سلاح هسته‌ای است که اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی می‌کند.
در گزارشی جداگانه و جامع، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از «همکاری کمتر از حد انتظار» تهران در زمینه نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران انتقاد کرده است.
این گزارش بنابر درخواست اعضای شورای حکام و بر اساس قطعنامه این شورا تهیه شده است.
در این گزارش همچنین آمده است: «در حالی‌که ایران به همکاری در زمینه اجرای پادمان‌های معمول ادامه می‌دهد، در برخی جنبه‌ها همکاری آن با آژانس کمتر از سطح رضایت‌بخش بوده است.»
مدیرکل در این گزارش به‌ویژه به «عدم پیشرفت ایران در ارائه توضیح درباره مواد هسته‌ای کشف‌شده در سایت‌های اعلام‌نشده» اشاره کرده است.
«به‌طور مشخص، ایران بارها یا به سؤالات آژانس پاسخ نداده، یا پاسخ‌های فنی و معتبر ارائه نکرده و برخی از مکان‌ها را طبق فهرست این گزارش پاک‌سازی کرده که این مسئله باعث مختل شدن فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس شده است.»
خبرگزاری بلومبرگ می‌گوید نسخه‌ای از گزارش محرمانه را در اختیار دارد که در آن مدیرکل آژانس گفته «قادر نیست تضمین دهد که برنامه هسته‌ای ایران صرفاً صلح‌آمیز است.»
هر دو گزارش مدیرکل در جریان نشست شورای حکام که اواخر خرداد برگزار می‌شود، بررسی خواهد شد.
واکنش دفتر نخست‌وزیر اسرائیل به گزارش‌های آژانس
منبع تصویر، Kevin Dietsch/Getty Images
پس از انتشار گزارش‌های جدید مدیرکل آژانس درباره ایران، اسرائیل به آن واکنش نشان داده و جمهوری اسلامی ایران را به داشتن عزمی راسخ برای دستیابی به سلاح هسته‌ای متهم کرد.
در بیانیه دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل آمده است که این گزارش «هشدار روشنی» است مبنی بر این‌که «ایران کاملاً مصمم است برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را به سرانجام برساند.»
بر پایه این بیانیه: «چنین سطحی از غنی‌سازی تنها در کشورهایی وجود دارد که به‌طور فعال به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای هستند و هیچ توجیه غیرنظامی برای آن وجود ندارد.»
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود به‌صورت یک‌جانبه ایالات متحده را از توافق اتمی برجام با ایران خارج شد.
این توافق در ازای محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران، رفع تحریم‌های شورای امنیت و تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا را در پی داشت و در جریان تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت، به تأیید سازمان ملل متحد هم رسید.
در حال حاضر تحریم‌های اتمی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال می‌شود اما دو کشور از اواخر فروردین امسال مذاکراتی را با هدف یک توافق اتمی تازه شروع کردند.
هر دو دولت ایران و آمریکا از آنچه «پیشرفت در مذاکرات» می‌خوانند، ابراز خرسندی می‌کنند اما خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌های اروپایی گفته است که با محتوای انتقادی گزارش اخیر آژانس از ایران، سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان همراه با ایالات متحده به دنبال تهیه پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران هستند.
سه دولت اروپایی پیش از این گفته بودند که در صورتی که آژانس از نحوه همکاری ایران رضایت نداشته باشد، امکان دارد از سازوکار پیش‌بینی‌شده در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل موسوم به سازوکار ماشه، برای بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت استفاده کنند.
مهلت تصمیم‌گیری درباره این موضوع، مهرماه امسال به پایان می‌رسد.
