همزمان با افزایش نرخ ارز؛ روحانی از بانک مرکزی خواست 'متخلفان ارزی' را معرفی کند

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران امروز یکشنبه (اول تیر) در جلسه ستاد اقتصادی دولت این کشور از بانک مرکزی خواسته 'متخلفان ارزی ' را به معرفی کند؛ اشاره او به کسانی بوده که ارز دولتی دریافت کرده‌اند ولی به تمامی یا بخشی از تعهدات خود عمل نکرده و ارز را برنگردانده‌اند.

این درخواست در حالیست که بر اساس گزارشها، نرخ دلار در معاملات امروز بعدازظهر بازار تهران به بالای ۱۹۶۰۰ تومان رسیده است؛ در صرافی‌های مجاز و بانکها نرخ دلار در معاملات امروز ۱۸۸۰۰ تومان اعلام شده که نسبت به دیروز افزایش ۲۰۰ تومانی داشته است.

آقای روحانی گفته است: "بانک مرکزی می بایست به همه بدهکاران عمده برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات اخطار داده و زمان پرداخت برای آنان مشخص شود و در صورت تخطی، با معرفی آنها به افکار عمومی و مراجع ذیصلاح، به تخلف آنها رسیدگی شود."

او همچنین گفته است: "بانک مرکزی موظف است به طور شفاف فهرست تمامی کسانی که برای واردات ارز دریافت کرده اند بعلاوه میزان عمل آنها به تعهداتشان را در سامانه معرفی کنند تا این اطلاعات برای مردم، رسانه ها و مراجع ذیصلاح شفاف و به سهولت قابل دسترس باشند."

در پی این درخواست بانک مرکزی ایران هم در اطلاعیه‌ای امروز اعلام کرده : "اسامی تمام صادرکنندگان کالا و خدماتی که ارزهای صادراتی را مطابق ترتیبات اعلامی این بانک به صورت شفاف به چرخه اقتصادی کشور بر نمی‌گردانند را در رسانه‌ها انتشار خواهد داد."

این سازمان فرصت برگشت ارز را حداکثر چهار ماه از زمان صدور کالا اعلام کرده است.

تا پیش از دوران جدید تحریمهای آمریکا، صادرکنندگان سی روز فرصت داشتند تا با بازگرداندن ارز حاصل از صادرات، بر اساس قانون از معافیت‌ مالیاتی برخوردار شوند که بعدا با تشدید تحریم‌های آمریکا این مدت به چهار ماه افزایش یافت.

بانک مرکزی ایران در اواخر اردیبهشت ماه امسال به صادرکنندگان تا پایان تیر ماه امسال فرصت داد تا به تعهدات ارزی صادراتی سال پیش- ۱۳۹۸- عمل کنند و ارز حاصل از صادرات را به سامانه نیما برگردانند، در غیر اینصورت،بر اساس آنچه اعلام شده، محدودیت‌هایی برای آنها اعمال می‌شود و همچنین مشوقهایی را از دست می‌دهند.

بعضی صادرکنندگان از بانک مرکزی خواسته‌اند با توجه به شیوع کووید-۱۹ مهلت رفع تعهد ارزی تمدید شود.

وزارت اقتصاد ایران سال پیش گفته بود که از مجموع ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ایران تنها ۱۰ میلیارد دلار آن به کشور بازگشته است؛ بر اساس آنچه اعلام شد ۳۰ میلیارد دلار (از مجموع ۴۰ میلیارد دلار) ارز حاصل از صادرات، نه به صورت کالا و نه به هیچ صورت دیگری به ایران برنگشته است.

محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفته است: "آخرین باری که این بانک آمار سال ۹۸ را اعلام کرد، مربوط به ماه‌های پایانی سال قبل بود که اعلام شد حدودا ۶۸ درصد از ارز صادراتی به کشور بازگشته است."

معاملات ارزی صادرکنندگان عمدتا در سامانه نیما انجام می‌شود، البته بعضی صادرکنندگان می‌گویند با ارزهای صادراتی، خودشان واردات مواد اولیه را انجام داده‌اند؛ در سال‌های اخیر به دلیل اختلاف قیمت ارز در بازار بازار آزاد و سامانه‌های بانک مرکزی موارد تخلف کم نبوده است.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران امروز گفته: "در نتیجه این تحریم‌ها نقل و انتقال ارز با دشواری همراه بوده و از سوی دیگر شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا از جمله بسته شدن برخی از مرزها، واردات را هم دچار مشکل کرده است."

بخشی از التهاب اخیر بازار ارز در ایران که از هفته پیش شدت یافت به قطعنامه دو روز پیش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برمی‌گردد.

قیمت دلار در بازار آزاد در اوایل فروردین ماه امسال بیش از ۱۶ هزار تومان بود و ظرف سه ماه گذشته بیش از ۳۵۰۰ تومان گرانتر شده است.

در اواخر اسفند ماه و از ابتدای سال ۱۳۹۹ شیوع کرونا باعث توقف صادرات و همچنین بسته شدن مرزها شد و تعطیلی بسیاری از صرافی‌ها و مراکز جابه‌جایی ارز کاهش منابع ارزی در ایران را در پی داشته است.

از دیگر دلایل افزایش نرخ ارز در ایران از ابتدای امسال، انتظارات تورمی است که به موجی از افزایش تقاضا دامن زده و عده زیادی کماکان ارز را مطمئن‌ترین مکان برای دوری از کاهش ارزش ریال می‌‌دانند؛ این در حالیست که دولت ایران در تلاش است حداکثر نقدینگی را از طریق بورس جذب کند.