دوپینگ آزاد در ورزش؛ از بنیانگذار «بازی‌های پیشرفته» چه می‌دانیم؟

«فراتر از ورزش»، بخشی از مطالب ورزشی بی‌بی‌سی هستند که داستان‌های شگفت‌انگیز ورزشکاران یا مسابقاتی را روایت می‌کند که کمتر شنیده‌اید. فهرست مطلب‌های فراتر از ورزش را دنبال کنید.

«سریع حرکت کن و چیزها را در هم بشکن.»

در سال‌های اولیه هزاره جدید، وقتی مارک زاکربرگ، بنیانگذار فیسبوک، داشت از وب‌سایتی که در اتاق خوابگاهش راه انداخته بود شرکتی میلیارد دلاری می‌ساخت، این عبارت را به عنوان شعار خود انتخاب کرد.

زاکربرگ به همکلاسی‌هایش می‌گفت اول کار را انجام بدهند و بعد عذرخواهی کنند. او معتقد بود در در راه تحقق بخشیدن به پروژه‌ای که همه چیز را توجیه می‌کند، عقاید مرسوم گذشته باید در‌هم شکسته شود، رقبا باید از سر راه برداشته شوند و غرور هسته قدرت لکه‌دار شود.

و این طرز فکر،‌ تبدیل به فلسفه‌ای شد که توانست در یک چشم به هم زدن ایده‌ای درخشان را به ثروتی خیره‌کننده تبدیل کند.

حالا، آرون دسوزا پیشنهادی مشابه را به بهترین ورزشکاران‌ دنیا ارائه داده است: سریع حرکت کن، رکوردها را در هم بشکن و پول زیادی در‌‌بیاور.

سازمان «بازی‌های پیشرفته» با این شعار به ورزشکارانی که رکوردهای جهانی از خود به جا بگذارند وعده پاداش‌های میلیونی داده است.

اما نکته‌ای که این رقابت‌ها را به تیتر اصلی برخی رسانه‌های جهان تبدیل کرده این است که شرکت‌کنندگان می‌توانند از داروهای نیروزا استفاده کنند.

در بازی‌های پیشرفته که اولین دوره‌اش قرار است سال ۲۰۲۵ برگزار شود، خبری از آزمایش دوپینگ نیست. در این رقابت‌ها استفاده از داروهای تقویت‌کنند عملکرد برای همه آزاد است و شرکت‌کنندگان می‌توانند به هر روشی که دوست دارند، دوپینگ کنند.

اما بسیاری معتقدند این اتفاق نباید بیفتد.

تراویس تایگارت، مدیر اجرایی آژانس ضد دوپینگ آمریکا، این رویداد را «یک دلقک‌بازی خطرناک» توصیف کرده است. کی‌رن پرکینز، قهرمان دو دوره المپیک، هم گفته انجام این کار با ارتکاب جرم و جنایت تفاوت چندانی ندارد. نظر سباستین کو، رئیس اتحادیه بین‌المللی فدراسیون‌ جهانی دو و میدانی، هم به شکلی غیرمنتظره (و غیر قابل تکرار) صریح بود.

در جریان مسابقات دو و میدانی داخل سال جهان، وقتی در یک کنفرانس مطبوعاتی نظر لرد کو را در رابطه با این بازی‌ها پرسیدند، گفت: «چرند است، نه؟ واقعا نمی توانم در موردش هیجان زده باشم. فقط یک پیام دارم و آن هم این که اگر کسی آنقدر احمق باشد که به طور رسمی در این مسابقات شرکت کند، برای مدت طولانی از شرکت در مسابقات رسمی محروم خواهد شد. اما این موضوع چیزی نیست که خواب را از چشمانم گرفته باشد.»

برخی دیگر هم می‌گویند که به هر حال این رویداد اتفاق نخواهد افتاد چون با چالش‌های لجستیکی و قانونی غیرٔقابل حلی روبرو است. به اعتقاد آن‌ها «بازی‌های پیشرفته» بیشتر یک اقدام تحریک‌آمیز یا یک ترفند تبلیغاتی است تا چشم‌اندازی واقع بینانه.

دسوزا اما در تصمیم خود مصمم است. بنیانگذار بازی‌های پیشرفته می‌گوید: « این اتفاق خواهد افتاد.»

«من زندگی خودم، سال‌های عمر اعضای تیمم و میلیون‌ها دلار از بزرگترین سرمایه‌گذاران جهان را وقف نمی‌کنم، مگر اینکه واقعاً باور داشته باشیم که می‌توانیم این رویداد را برگزار کنیم، رکوردهای جهانی را بشکنیم و نه تنها مسیر ورزش که به طور اعم مسیر بشریت را به شکلی بنیادی تغییر دهیم. این یک اقدام واقعا خارق‌العاده است، اتفاقی که آینده را شکل خواهد داد.»

اما این اولین بار نیست که دسوزا ایده‌ای چنین متهورانه را مطرح می‌کند.

سال ۲۰۰۹، دسوزای استرالیایی ۲۴ سال داشت و تازه برای تحصیل در رشته حقوق وارد دانشگاه آکسفورد شده بود. او البته پیش از آن چندین مدرک دیگر گرفته بود اما دانشگاه آکسفورد فرصت برقراری ارتباط با افراد مهم را برایش فراهم می‌کرد.

دسوزا می‌گوید: «آکسفورد را عمیقا دوست دارم. در آن‌جا با میلیاردرها، مدیران اجرایی و سران چندین کشور ملاقات کردم.»

یکی از اولین و مهمترین این اشخاص پیتر تیل، میلیاردر آمریکایی و بنیانگذار غول پرداخت دیجیتال «پی‌پل»، بود که برای سخنرانی به آکسفورد سفر کرده بود.او پس از آن به بازدید دانشکده‌های مختلف دانشگاه آکسفورد رفت و آنجا با دسوزا ملاقات کرد.

حین گفت‌و‌گو، دسوزا از تیل پرسید بزرگترین چالش فعلی او چیست.

اما بزرگ‌ترین چالش تیل نه یک مشکل مرتبط با تجارت که مساله‌ای شخصی‌تر بود. وب‌سایت «گاوکر» (Gawker) که در زمینه شایعات مربوط به چهره‌های سرشناس تخصص دارد، در یکی از مقالات خود، بدون رضایت تیل او به عنوان یک فرد همجنس‌گرا معرفی کرده است.

تیل به دسوزا گفت که به شکایت از گاوکر فکر کرده، اما نمی‌خواهد توجه بیشتری را به این وب‌سایت و مقاله‌اش جلب کند.

یک گزینه دیگر هم وجود داشت؛ این که گاوکر را بخرد، از شر مسئولانش خلاص شود و خط مشی‌اش را تغییر دهد. با این حال، انجام چنین کاری در واقع به مثابه پرداخت پاداشی هنگفت به صاحبان این وب‌سایت بود.

دسوزا به حرف‌های تیل گوش داد و مودبانه گزینه سومی را پیشنهاد کرد. آیا این امکان برای او وجود داشت که به جای این کارها مخفیانه به پرونده حقوقی شخص دیگری علیه گاوکر کمک مالی کند؟

دسوزا می‌گوید: «« به او گفتم "چرا وارد جنگ نیابتی با آن‌ها نمی‌شوی؟" او هیچوقت به این موضوع فکر نکرده بود. گفتم باید کمی در موردش تحقیق کنم، از قانونی بودن و ساز‌و‌کارش سر در بیاورم و دفعه بعد که دوباره به اینجا آمد، می‌توانیم با هم یک قهوه بخوریم و در موردش صحبت کنیم.»

چند هفته بعد، دسوزا که همچنان دانشجو بود در یک رستوران سطح بالا در برلین با تیل ملاقات کرد و نقشه‌اش را به او ارائه داد. برای پیدا کردن یک پرونده قضایی مناسب، تشکیل یک تیم حقوقی، اقامه دعوا علیه گاوکر و در نهایت پیروزی در دادگاه به پنج سال وقت و ۱۰ میلیون دلار پول نیاز بود .اما تیل فقط یک سوال از دسوز پرسید.

دسوزا می‌گوید: «پیتر گفت، "فوق‌العاده است. پول را به چه حسابی واریز کنم؟" همین. و به این ترتیب زندگی من به کلی تغییر کرد.»

او به بهترین نحو از پس انجام این کار برآمد.

مارس ۲۰۱۶، هالک هوگان، کشتی‌گیر سابق آمریکایی، ۱۱۵ میلیون دلار غرامت از گاوکر دریافت کرد. دلیلش ویدیویی بود که این وب‌سایت از رابطه جنسی او با همسر یکی از دوستانش منتشر کرده بودند.

۵ ماه بعد گاوکر تعطیل شد. اما پشت پرده همه این اتفاق‌ها، دسوزا و تیل بودند که مخفیانه اعمال نفوذ می‌کردند و رشوه می‌دادند.

همکاری آن‌ها اما ادامه پیدا کرد و در نهایت به «بازی‌های پیشرفته» رسید.

در اعلامیه‌ای که سازمان بازی‌های پیشرفته ژانویه گذشته منتشر کرد، نام تیل در بین سه غول فناوری که حاضر به سرمایه‌گذاری در این مسابقات شده بودند، به چشم می‌خورد. اما حمایت تیل از این بازی‌ها یک توجیه اقتصادی دارد.

در چند سال اخیر، سرمایه‌های جدید ورزش را تکان داده‌اند. جام جهانی در قطر، حمایت عربستان از مسابقات گلف «آل‌آی‌وی»که به جنجال‌ کشیده شد، راه‌اندازی نافرجام سوپرلیگ اروپا و افزایش مستمر قیمت حق پخش، موضوعاتی بودند که دسوزا در دسامبر ۲۰۲۲۲ وقتی خودش را در پنت‌هاوس‌اش در میامی حبس کرده بود تا روی طرح تجاری‌اش کار کند به آن‌ها فکر می‌کرد.

اما جذابیت بازی‌های پیشرفته برای تیل عمیق‌تر از این بود.

پیتر تیل ۵۶ ساله مدت‌هاست که دیدگاه‌های اختیارگرایانه ( لیبرتارین) دارد و نسبت به محدودیت‌های آزادی‌های فردی بد‌گمان است. او پیش از این ایده ایجاد یک شهر شناور جدید در آب‌های بین المللی که در حوزه کنترل هیچ کشوری نباشد را مطرح کرده است.

او به تازگی هم مثل چندین غول سرمایه‌داری دیگر در دره سیلیکون، بر طول عمر تمرکز کرده، بودجه تحقیقات در زمینه فناوری‌های ضد پیری را تأمین می‌کند و خودش هم برای انجماد جسدش پس از مرگ ثبت نام کرده است.

با این تفاسیر بازی‌های پیشرفته با هر دو حوزه علاقه تیل هماهنگی دارد.

دسوزا می‌گوید: «پیتر انرژی و زمان زیادی را صرف کارش می‌کند. او سالانه در ۱۰۰ تا ۳۰۰ شرکت سرمایه گذاری می‌کند و ده‌ها میلیارد دلار سرمایه را در طبقات و صندوق‌های مختلف دارایی مدیریت می کند، هر چند بیشتر آنها پروژه‌های خسته‌کننده‌ای هستند. بازی‌های پیشرفته فضای گفت‌و‌گو و تعامل را ایجاد می‌کند و با چیزی که او می‌خواهد به آن دست یابد، یعنی درمان پیری همسو است.»

«بازی های پیشرفته می تواند انسان‌ها را به ابر‌انسان تبدیل کنند. شاید شبیه داستان‌های علمی تخیلی به نظر برسد اما ظهور این نوع جدید از ابر‌انسان در زمان حیات ما امکان پذیر است. به لحاظ بنیادی و فلسفی، ما این توانایی را داریم که بر ضعف‌های بیولوژیکی خود غلبه کنیم و به چیزی بیشتر از آنچه هستیم، تبدیل شویم.»

تا کنون یک ورزشکار برای شرکت در بازی‌های پیشرفته ثبت‌نام کرده؛ جیمز مگنوسن، شناگر بازنشسته استرالیایی و دارنده ۳ مدال المپیک و ۲ قهرمانی جهان.

دسوزا امیدوار است بعد از المپیک پاریس در ماه اوت، نام‌های مطرح بیشتری به این بازی‌ها جذب شوند و رشته‌های دو و میدانی، شنا، وزنه‌برداری، ژیمناستیک و ورزش‌های رزمی هم پر باشد از ورزشکاران جویای نامی که با فرستادن ویدیوی خود هنگام انجام تمرین در آزمون ورودی این رقابت‌ها شرکت می‌کنند.

اما دو عامل باعث شده همه به اندازه دسوزا برای این بازی‌ها اشتیاق نداشته باشند.

اولین عامل برابری است.

هدف از مقررات ضد دوپینگ اطمینان حاصل از این مساله است که همه ورزشکاران در چارچوب قوانین یکسان رقابت می‌کنند. با اجرای درست چنین قوانینی می‌توان مطمئن بود که عملکرد یک ورزشکار نتیجه سخت‌کوشی، تاکتیک‌ها و استعداد خود اوست نه مواد نیروزایی که به آنها دسترسی دارد.

اما دسوزا معتقد است که ایده آل با واقعیت مطابقت ندارد. او می گوید، سیستم آزمایش دوپینگ معیوب و غیر قابل اصلاح است. به نظر او نیمی از ورزشکاران دانسته دوپینگ می‌کنند و نیم دیگر بدون این که متوجه باشند دست به این کار می‌زنند.

او به یک نظرسنجی که به طور ناشناس از ورزشکاران در مسابقات جهانی دو و میدانی سال ۲۰۱۱ در کره جنوبی انجام شد، اشاره می‌کند. نتایج این نظرسنجی حاکی از آن است که ۴۴ درصد از شرکت‌کنندگان یک سال پیش از این مسابقات از یک ماده ممنوعه استفاده کرده بودند.

این در حالی است که مطالعات دیگر از جمله مطالعه‌ای که نمونه‌ خون ورزشکاران حاضر در همین مسابقات را آزمایش کرد، نشان دادند که دوپینگ چندان هم رایج نبوده است.

اما مساله مهم‌تر و بحث‌برانگیزتر، ایمنی ورزشکاران است.

دسوزا پیش‌بینی می‌کند که ورزشکاران در بازی‌های پیشرفته ایمنی بیشتری خواهند داشت چون به جای خرید از منابع غیر‌قابل‌اعتماد و غیرمجاز می‌توانند آشکارا به دنبال تهیه داروهای تقویت کننده عملکرد باشند.

به گفته او نظارت‌های پزشکی موجود در این مسابقات هرگونه علائم خطر را در ورزشکاران تشخیص خواهد داد و به عکس سناریوهای پر از موش و گربه بازی کنونی، همه چیز علنی و آشکار خواهد بود.

دسوزا می‌گوید: «ما به دنبال آزادی هستیم و آزادی اطلاعات بخشی از آن است.»

اما اگر خلاصه این اطلاعات گزینه‌ای قطعا اجتناب‌نا‌پذیر باشد چه؟ این که مصرف داروهای نیروزا به شکل گسترده شاید احتمال موفقیت را در کوتاه مدت بالا ببرد اما در طولانی مدت برای سلامت فرد خطرناک است. با علم به این موضوع آیا شما حاضرید با شرکت در این مسابقات دست به چنین ریسک بالایی بزنید؟

به اعتقاد دسوزا فقط و فقط خود ورزشکار می‌تواند به این سوال پاسخ بدهد. او می گوید: «حق حاکمیت بر بدن یک حق اساسی بشر است. یک فرد بالغ باید بتواند با رضایت آگاهانه و آزادانه آنچه را که می‌خواهد با بدن خود انجام دهد. افراد باید بتوانند برای خودشان تصمیم‌های مخاطره‌آمیز بگیرند.»

او در تایید گفته‌‌اش مثال پشت مثال می‌آورد. مثلا این که به شخصه تصمیم گرفته در لندن به جای موتور‌سواری، دوچرخه سوار شود. یا این که بسیاری از مردم با علم به عوارض جانبی واکسن کرونا آن را تزریق کردند. یا این که مرگ سه فضانورد عملیات «آپولو یک» در حال شبیه‌سازی پرتاب، باعث نشد ناسا برنامه فضایی خود را متوقف کند.

اما سال آینده مشخص خواهد شد که آیا دریافت جایزه نقدی و تبدیل شدن به اولین نمونه‌ آزمایشی برای دانشمندان حوزه بیو‌هکینگ (دست‌کاری زیستی) انگیزه کافی را به ورزشکاران خواهد داد تا شک و تردید را کنار بگذارند و راضی به رقابت در «بازی‌های پیشرفته» شوند.

اما اگر آن‌ها دست به چنین کاری بزنند و بدترین‌ها اتفاق بیفتد چه؟ دسوزا همین الان هم جواب این سوال را دارد: «اگر اوضاع درست پیش نرود همیشه با یک تراژدی روبرو خواهیم بود.»

«این مساله‌ایست که ما در موردش فکر خواهیم کرد و سعی‌مان همیشه بر این خواهد بود که آن را بهبود بخشیم. اما در نهایت خواهیم پذیرفت خطر بخش جدایی ناپذیر همه اعمال انسان است.»

و دست آخر همه چیز دوباره به نقطه شروع باز می‌گردد: سریع حرکت کن و چیزها را در هم بشکن.