گزارش نهاد جهانی آزادی مذهبی آمریکا؛ «آزار و اذیت شدید» شیعه‌ها در افغانستان و «سرکوب وحشیانه» معترضان در ایران

مسجد شیعیان در افغانستان

منبع تصویر، Getty Images

کمیسیون جهانی آزادی مذهبی آمریکا در گزارش تازه خود گفته که شرایط آزادی مذهبی در افغانستان تحت کنترل طالبان به‌شدت روبه‌وخامت گذاشته و همچنین در مورد آزادی مذهبی در ایران تصویر تیره‌ای را ترسیم و «سرکوب و خشونت مداوم» علیه مخالفان را برجسته می‌کند.

در این گزارش آمده است که شیعه‌ها در افغانستان تحت سلطه طالبان با «آزار و اذیت و محدودیت‌های شدید» روبرو هستند.

براساس این گزارش طالبان «تفسیر سختگیرانه» از شریعت اسلامی را اعمال می کنند و آزادی مذهب را برای افرادی که دارای عقاید متفاوت هستند، از جمله مسلمانان شیعه و اقلیت‌های دینی دیگر نقض می‌کنند.

گزارش کمیسیون جهانی آزادی مذهبی آمریکا می‌افزاید که طالبان تدریس فقه شیعه جعفری را ممنوع کرده و حتی به پلیس خود دستور داده‌اند که در رفتار مذهبی شیعیان مانند روزه گرفتن یا نگرفتن در روز اول عید فطر دخالت کند.

در ماه ژوئیه/جولای، شورای علمای شیعه افغانستان به عزاداران توصیه کرد که مراسم عزاداری خود را در ماه محرم به دلیل نگرانی‌های امنیتی محدود کنند.

این گزارش می‌افزاید که در طول سال، حملات هدفمندی علیه روحانیون شیعه صورت گرفت که تعدادی از آنها توسط گروه‌های مانند «داعش خراسان» کشته شدند.

به نقل از این گزارش حملات بر جوامع شیعه، از جمله هزاره‌ها، افزایش یافته است، با حوادثی مانند بمب‌گذاری در مسجد شیعیان در بغلان و انفجار در یک محله شیعیان هزاره در نزدیکی کابل که منجر به تلفات متعدد شد.

این گزارش همچنین تاکید می‌کند که اجرای تفاسیر سختگیرانه از قوانین شریعت توسط طالبان منجر به شلاق، بازداشت و محدودیت در رفت و آمد، شیوه لباس، شغل و تحصیل شده است که به طور نامتناسبی بر زنان و اقلیت‌های دینی و مذهبی مانند تأثیر می‌گذارد.

کمیسیون جهانی آزادی مذهبی آمریکا نگاشته است که تحت حکومت طالبان، اعیاد مذهبی و جشن‌های فرهنگی مانند نوروز نیز سرکوب شده است و در مجموع، مسلمانان شیعه در افغانستان در میان «محدودیت‌های تحمیلی طالبان و خشونت‌های مداوم، چالش‌های زیادی را برای عمل کردن به مذهب خود تحمل می‌کنند.

طالبان در گذشته گزارش‌های مربوط به «تبعیض و نقض» حقوق اقلیت‌های مذهبی در افغانستان را رد کرده و مشخصا دلیل اعمال محدودیت‌ها بر مراسم عاشورا در افغانستان را امنیتی خوانده‌اند اما در مورد ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های دیگر چیزی نگفته‌اند.

«سرکوب وحشیانه، پاسخ مقامات ایران»

گزارش کمیسیون جهانی آزادی مذهبی آمریکا گفته که با وجود اعتراض به قوانین اجباری حجاب و سایر محدودیت‌های مذهبی، مقامات ایرانی با «سرکوب‌های وحشیانه از جمله آزار و اذیت، دستگیری، بازداشت، تجاوز جنسی، و شکنجه و حتی هدف قرار دادن افراد زیر سن قانونی پاسخ دادند.»

براساس این گزارش جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر در ایران نگرانی‌هایی را در مورد «جنایات احتمالی علیه بشریت در رفتار دولت با معترضان» مطرح کرده است.

این گزارش جزئیات اعدام معترضان را به دلایل مذهبی، از جمله اتهامات توهین به مقدسات، نشان می‌دهد که «فضای خشنی» را که طرفداران آزادی مذهبی با آن روبرو هستند، نشان می دهد.

این گزارش می‌گوید مجلس ایران لایحه‌ای را برای گسترش محدودیت‌های اعمال مذهبی و بیان، تشدید اجرای قوانین اجباری حجاب و افزایش نظارت بر زنان تصویب کرد و اقدامات دولت، از جمله ضرب و شتم ارمیتا گراوند، یک دختر۱۶ ساله که به دلیل «حجاب نامناسب» به کما رفته بود، به محکومیت بین‌المللی و درخواست تحقیقات مستقل انجامید.

این گزارش می‌افزاید که نیروهای امنیتی ایران همچنین اعتراضات مسلمانان سنی را سرکوب کردند و به فشارهای خود علیه جامعه بهائی ادامه دادند و تعداد زیادی دستگیری و احکام سنگین زندان صادر شدند.

گزارش ایالات متحده بر «سرکوب سیستماتیک» اقلیت‌های مذهبی و صداهای مخالف در ایران تاکید می‌کند و نقض مداوم حقوق بشر در این کشور را برجسته می‌کند.

ریچارد بنت

منبع تصویر، UN

توضیح تصویر، ریچارد بنت

ریچارد بنت: نقض حقوق زنان مثل دهه نود میلادی بخش اصلی سیاست طالبان است

از سوی دیگر گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر افغانستان می‌گوید «نقض حقوق زنان» در افغانستان مثل سال‌های ۱۹۹۰، بخش اصلی سیاست طالبان است.

ریچارد بنت، به مناسبت دومین سالروز انتصابش در این مقام در پیامی گفته‌ است که نقض حقوق بشر در افغانستان به شکل سیستماتیک و بدون پیگرد ناقضین حقوق بشر ادامه دارد.

او از طالبان خواسته است که به تعهدات بین‌المللی خود در زمینه حقوق بشر پابند باشند.

آقای بنت می‌گوید ماموریتش دو ساله شد اما این فرصتی است تا دستاوردها و راه‌های بهبود وضعیت فعلی حقوق بشری افغانها را بررسی کرد.

ریچارد بنت که بارها از عملکر طالبان در عرصه‌های حقوق بشری انتقاد کرده، می‌گوید نقض حقوق بشر در افغانستان هنوز تکرار می شود.

او می‌گوید: «در حالیکه من و تیمم تخلفات را مستندسازی کرده، گزارش می‌دهیم و دادخواهی می‌کنیم، نقض حقوق بشر در افغانستان بدون مجازات عاملان آن همچنان ادامه دارد.»

گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر افغانستان می‌گوید آزادی‌های بنیادی در افغانستان پایمال شده و مخالفت‌های مسالمت‌آمیز «سرکوب» شده‌اند.

او می‌افزاید که طالبان از خشونت برای کنترل و القای ترس در میان مردم استفاده می‌کنند.

ریچارد بنت می‌گوید او و تیمش اعدام و شکنجه بدنی را مستندسازی کرده‌اند و می‌گوید مشکلات اقتصادی دست در گریبان میلیونها افغان انداخته، و سیستم بانکی فلج شده است.

طالبان هنوز در این مورد ابراز نظری نکرده اما در گذشته نقض حقوق بشری را رد کرده و گفته‌اند که طبق شریعت اسلامی عمل می‌کنند.